مجید نامجو که شخصاً معتقد است برق 43تومانی در سال اول هدفمندی یارانه‌ها قطعی است، عمده گرفتاری‌های صنعت برق از جمله خاموشی‌ها را از مصوبه تحمیلی سال 83 می‌داند و مصوبه دوم هم که قرار بود خطاهای اولی را جبران کند به مانع برخورد و همه این‌ها عاملی شد تا وی جدول خاموشی‌ها را هم محتمل بداند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت به نقل از فارس،‌ نامجو وزیر رسانه‌ای و خوش اقبال دولت دهم که سال گذشته با عدم رأی اعتماد مجلس به علی آبادی وزیر نیرو شد، با این وزیر ظاهراً خشن ولی واقعاً خوش برخورد دو ساعت به گفت و گو نشستیم تا از بحث خاموشی های پراکنده اخیر گرفته تا بدهی دولت به پیمانکاران، واگذاری نیروگاه‌ها، برنامه های توسعه‌ای و ساخت نیروگاه‌های جدید، تکلیف قیمت آب و برق پس از هدفمندی یارانه ها، وضعیت صادرات و واردات برق، لغو مصوبه جریمه پرمصرفها، ساخت نیروگاه توسط صنایع، مشکلات ریشه ای صنعت برق و ارتباط آن با ماجرای مصوبه 83، تکلیف نیروگاه بوشهر و حتی بحث استضاح بپرسیم. وی نیز با حوصله به تمام سوالات پاسخ داده است که بخش اول این گفت‌وگوی تفصیلی که به بحث برق اشاره دارد، در ادامه می آید.
هر چند گفته می‌شود نامجو در برق تخصص ندارد و بیشتر در بخش آبفا فعالیت کرده است، خودش عنوان می‌کند اگرچه درباره برق اطلاعاتی نداشته است اما الان به آن اندازه‌ای که یک وزیر باید از برق بداند می‌داند.
وی که این روزها به دلیل برخی خاموشی‌های پراکنده رخ داده در کشور بیش از همه وزراء در کانون توجه قرار گرفته، عنوان می‌کند که این خاموشی‌ها به هیچ عنوان برنامه‌ریزی شده نیست و مقطعی است.
نامجو بحث استیضاح خود را حق طبیعی نمایندگان مجلس می‌داند و می‌گوید: اگر استیضاح شوم به مجلس می‌روم و از خود دفاع می‌کنم، هر چند معتقدم اگر مجلس قانع نشد وزیری می‌آید که قدرتمندتر کارها را انجام می‌دهد.
نامجو متولد سال 41 در خانواده‌ای مذهبی در کرمان، برادر دو شهید و پدرش باغدار و مادرش خانه‌دار است. سوابق تحصیلی او کارشناس مهندسی عمران از دانشگاه شهید بهشتی باهنر کرمان در سال 70 و کارشناس ارشد مهندسی عمران در رشته‌ سازه‌های هیدرولیکی از دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال 1375 است. در سوابق مدیریتی نامجو نیز مدیریت پروژه‌ و رئیس کارگاه‌ طرحهای عمران قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء و از همه نزدیک‌تر به وزارت نیرو، ریاست هیئت مدیره شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور دیده می‌شود.
قبل از اینکه سوالی پرسیده شود وزیر نیرو لب به سخن می گشاید، مقدمه‌ای را بیان می کند که البته با سوال نپرسیده ما هم چندان بی ارتباط نیست و دلایل خاموشی های پراکنده امسال را شامل می شود.
"شاید اولین دغدغه کسی که تازه وزیر شده است در اولین جلسه مربوط به برق این بود که وضعیت تابستان آینده چه می شود. این سوالی بود که من از روزی که رای اعتماد گرفتم در اولین جلسه برق مطرح شد. سال گذشته برای ما سال خوبی بود چند اتفاق خوب رقم خورده بود و خیال ما را در حقیقت راحت کرده بود. سال گذشته توانستیم رشد مصرف برق را تثبیت کنیم. این تثبیت رشد مصرف چند علت داشت. یکی اینکه به علت اثرات روانی که تابستان سال 87 روی جامعه گذاشته بود و صنعت برق به خوبی این اثرات را لمس کرده بود صنعت برق بسیج شد که تابستان سال 88 این اتفاق رخ ندهد. پس تمام مدیران وزارت نیرو با تمام امکانات، ظرفیت و پتانسیل پای کار آمده تا برنامه هایی را پیاده کنند و تابستان سال 88 قطعی برق نداشته باشیم.
عامل مهم دیگری که وجود داشت این بود که تابستان سال 88 ما نسبت به سالهای قبل تابستان خنک تری داشتیم و باعث شد تا وضعیت برق را مدیریت کنیم. نکته دیگری که قابل ذکر است اینکه 90 میلیون لامپ کم مصرف توزیع شده بود و اینها اثر بسیار خوبی را در کاهش مصرف برق گذاشته بودند. نکته دیگری که بسیار مهم بود این که با صنایع پر مصرف هماهنگ شده بود تا اینها به خوبی مصرف برق خود را کاهش دهند. این مسائل و این تلاش‌ها در صنعت برق برای کنترل مصرف و اقدامات فنی و پروژه‌های اصلاح شبکه و جبران افت ها پول زیادی می‌خواست که انصافا مدیران صنعت برق از ذخیره‌های مادی و معنوی خود نیز برای این کار هزینه کردند.
ولی با آغاز سال 88 در این سال چه اتفاقاتی برای صنعت برق رخ داد .مابه التفاوت نرخ برق یارانه ای و واقعی حذف شد و اولین ضربه و لطمه را وزارت نیرو از حذف همین مابه التفاوت دید و هر چقدر هم تلاش کردیم و به دولت و مجلس رفتیم و مسائل را مطرح کردیم تا مابه التفاوت برق درست شود نشد. مجلس و دولت هم در یک برنامه‌ای بودند که نمی‌توانستند تصمیم بگیرند. دولت می‌گفت که مجلس خودش برای همین مابه التفاوت فکری کند و مجلس می‌گفت که درست است که از قانون جا افتاده است ولی باید دولت لایحه بدهد. تمام تلاش هایی که وزارت نیرو انجام داد تا بتواند مساله یارانه برق را در سال 88 حل کند به نتیجه ای نرسید. این مسائل باعث شد تا انگیزه‌ها از شرکت های زیر مجموعه ما برای ادامه فعالیت ها گرفته شود. شرکت‌ها به پیمانکاران بدهکار شده بودند و با توجه به این وضعیتی که برای برق پیش آمد اندک مدیرانی بودند که خود را زیر بار مسئولیت ببرند. هر چند بدهی زیادی برای صنعت برق پیش آمد و این سؤال مطرح شد که آیا انتظار این است که صنعت برق بیشتر از 5300 میلیارد تومان خود را زیر بار بدهی ببرد.
پس این عوامل باعث شد که وقتی رسیدیم به پیک تابستان علیرغم اینکه تلاش و برنامه ریزی کرده بودیم که برنامه موفق شود نتوانستیم به آن اهداف برسیم و در حالی که باید بیش از 10 هزار مگاوات نیروگاه در ظرف دو سال یعنی از تابستان 87 تا تابستان 89 وارد مدار می کردیم با تلاش حداکثری و بدهی توانستیم 7 هزار مگاوات نیروگاه جدید وارد مدار کنیم. "

جناب آقای وزیر اگر اجازه بفرمائید سوالات خود را شروع کنیم. بهتر است برای شروع مصاحبه جزئی تر از دلایل برخی خاموشی های پراکنده اخیر بپرسیم. این خاموشی هایی که الان به وقوع می‌پیوند و دائم هم شما عنوان می‌کنید این خاموشی برنامه ریزی شده نیست و اسم آنرا خاموشی های مقطعی می‌گذارید آیا به دلیل بدهی های وزارت نیرو به پیمانکاران برق نیست؟ چون پیمانکاران صنعت برق سال گذشته پیش بینی کرده بودند که اگر بدهی‌های آنها و خسارات آنها پرداخت نشود سال 89 با خاموشی مواجه خواهیم شد.
نامجو:من که تحلیل آنها را نمی‌دانم اما شما باید از من بپرسید که دلیل اینکه به سمت خاموشی می‌رویم چیست. آن مبلغ و آن ارزش‌ مادی و معنوی که هزینه کردیم برای این بود که تابستان خاموشی نداشته باشیم.

*خاموشی های پراکنده بی تاثیر از بدهی‌های وزارت نیرو نیست
جند درصد این خاموشی ها به دلیل بدهی‌های وزارت نیرو به پیمانکاران صنعت برق است؟
نامجو:بی تاثیر نیست اما رقم آن را اگر بخواهیم بدانیم باید با دلیل و محاسبات دقیق اعلام کنیم.

*راجع به برق اطلاعاتی نداشتم
بگذارید صریح سؤالم را مطرح کنم. برخی کارشناسان معتقد هستند مجید نامجو وزیر نیرو در بخش برق تخصصی ندارند. شما چند درصد این متخصص نبودن در حوزه برق را در خاموشی‌هایی که در حال وقوع است دخیل می دانید؟
نامجو: بگذارید اینگونه بگویم. استادی که سواد و دانش یک کاری را نداشته باشد به پای تخته می‌رود و شروع به نوشتن حرف‌های پیچیده می‌کند که نه خود و نه دانشجویان از این صحبت‌ها هیچ نمی‌فهمند. اما من باید به شما بگویم که آن قدری که یک وزیر در ارتباط با بحث برق باید بداند من می‌دانم.من به خودم فشار آوردم و به من خیلی سخت گذشت چون من اصلا راجع به برق اطلاعاتی نداشتم. الان به طور قاطع می‌گویم که دقیقا چالش و برنامه های برق را می‌دانم. برق یک معادله است که یک سوی آن برنامه ها و تولید هزینه هاست و سوی دیگر مصرف برق است.
چه دلایلی را شما در خاموشی های مقطعی رخ داده در کشور دخیل می‌دانید؟
نامجو: یکی از آنها همین گرمای بیش از حد در فصل تابستان بود. بطوریکه سابقه نداشت در خرداد ماه چنین گرمایی را تجربه کنیم. دست اندرکاران برق می‌گفتند که در معادلات ما پیک مصرف برق 41 هزار و 600 مگاوات است که این پیک باید مدیریت شود. 2 هزار مگاوات را با صنایع هماهنگ کردیم که این ها تعطیلات و شیفت کاری خود را جا به جا کنند و یا تعمیرات خود را در زمانی که پیک گرما نیست انجام دهند و این مسائل را کتاب کرده و به آنها ارائه کردیم.دلیل دوم این بود که مصرف برق به یکباره و به شدت بالا رفت یعنی تصور نمی‌شد که این همه کولرهای گازی که الان در بازار کمیاب شده است به یک باره مصرف برق را بالا ببرد.
بنده خود در محلی که زندگی می‌کنم وقتی از پنجره به بیرون نگاه می‌کنم تفاوت استفاده از کولرهای گازی امسال با سال‌های گذشته را متوجه می‌شوم اما موضوعی که مهم است این است که شبکه برق کشور برای استفاده از این تعداد کولرهای گازی طراحی نشده است.
این کولرهای گازی دو اثر دارد یکی اینکه انرژی زیادی مصرف می‌کند و دیگر اینکه ظرفیت کابل را اشغال و تاثیر دو برابری بر روی کابل های برق دارند به همین دلیل مصرف به شدت بالا می رود.
انتظار ما این بود که با طرح هدفمند کردن یارانه ها 10 تا 15 درصد مصرف برق کاهش یابد. اگر چه حساب‌های دیگری برای کاهش مصرف مثل وارد شدن برخی پروژه ها به مدار بهره برداری بود که به علت بدهی ها با تاخیر مواجه شد.
چند مگاوات نیروگاه باید وارد مدار بهره برداری می‌شد که به خاطر بدهی‌ها با تاخیر مواجه شد؟
نامجو: پیش بینی شده بود که هر سال 5 هزار مگاوات وارد مدار بهره برداری شود که ما توانستیم در دو سال هفت هزار مگاوات وارد مدار بهره برداری کنیم یعنی 3 هزار مگاوات کم تر وارد مدار بهره برداری شده است.
3 هزار مگاوات به علت همین بدهی ها وارد مدار بهره برداری نشد و الان ذخیره تولید برق نداریم و باید در شرایط عادی حداقل 15 تا 20 درصد ذخیره تولید نیروگاهی داشته باشیم. در حال حاضر کشور با 51 سایت نیروگاهی است که در حرارت 600 درجه تا 1600 درجه(منظور حرارت توربین ها است)در حال فعالیت هستند.
در بودجه امسال کسری بودجه پارسال وزارت نیرو دیده نشده است؟
نامجو: خیر، امسال که 3200 میلیارد تومان در بودجه برای یارانه برق دیده شده است فقط برای امسال است و تاکنون نیز 500 میلیارد تومان داده شده است.
دلایل خاموشی ها تمام شد؟
نامجو: مصرف برق در این حد به هیچ عنوان با این گرمای بالا پیش بینی نمی‌شد و این در حالیست اگر برنامه های شرکت های برق منطقه‌ای انجام نمی‌شد مصرف به 43 هزار و 600 مگاوات می‌رسید.
تولید و مصرف برق در این شب ها به چه حدی رسیده است؟
نامجو: مصرف برق در روز دوشنبه 22 تیر ماه جاری به 38 هزار و 900 مگاوات رسید و پیک روز حدود 350 مگاوات بیشتر از پیک شب شد. دلیل آن این است که در روز چون حرارت بالا است 1000 مگاوات راندمان نیروگاه ها کاهش می‌یابد اما شب که می‌شود راندمان همان نیروگاه افزایش می‌یابد.

*دیسپچینگ اعلام کند؛ جدول خاموشی هم می‌دهیم
فرمودید این خاموشی ها برنامه ریزی شده نیست. آیا امکان طراحی جدول برنامه ریزی خاموشی برق در آینده هست؟
نامجو: چرا امکان ارائه این جدول است اما به شرطی که الان به نقطه‌ای برسیم که دیسپچینگ به ما اعلام کند که باید خاموشی اعمال شود. دیسپچینگ از لحاظ تامین ظرفیت و توزیع که باید در کل شبکه برق برای حفظ فرکانس انجام دهد این توانایی را دارد که بگوید با این تولید می‌توانیم فرکانس را ثابت نگه داریم و هیچ خاموشی هم اعمال نشود. اما وقتی مصرف برق در یک منطقه‌ای بالا می‌رود به یکباره فیدر مشکل پیدا می‌کند پس برای آن منطقه خاموشی اعمال می‌شود. بنابراین وقتی در این منطقه خاموشی اعمال شد این منطقه به لیست اضافه می‌شود تا در سال آینده چه تغییراتی در شبکه اعمال کند که این منطقه تا 5 سال دچار خاموشی و مشکل نشود.
آیا نیروگاه‌های برق آبی امسال توانستند به شما کمک کنند؟
نامجو: آنچه که توانسته است ما را امسال نجات دهد بحث نیروگاه‌های برق آبی است. نیروگاه‌های برق آبی طبق برنامه‌ای که بین آب و برق تنظیم شده است در هر ماه باید یک تولید انرژی داشته باشند. مثلا در تیر ماه قرار بود که 34000 مگاوات ساعت نیروگاه‌های برق آبی تولید برق داشته باشند. این یعنی اینکه میان آب و برق هماهنگی وجود دارد برای اینکه هم آب برای بخش کشاورزی باقی بماند و هم اینکه برق دریافت کند. حال هر چقدر از این 34000 مگاوات بالاتر برود آبی‌ها را نگرانی می‌کند و برقی‌ها را هم نگران می‌کند. چون دو اتفاق رخ می‌دهد یکی اینکه آبی‌ها می‌گویند مصرف آب افزایش یافته است و الان ما آب نمی‌خواهیم مصرف کنیم و برقی‌ها طبق برنامه عمل نمی‌کنند و ما کم خواهیم آورد و اتفاقی که برای برقی‌ها رخ می‌دهد این است که برقی‌ها می‌دانند که الان که دارند این برق را استفاده می‌کنند فردا ممکن است به هر دلیلی اجازه چنین برداشتی به آنها داده نشود. بنده به آنها اعلام کرده‌ام ممکن است که در تیرماه اجازه بدهم که بیشتر از 34 هزار مگاوات استفاده کنید ولی در مرداد ماه بنا به هر دلیلی که شده باید جوری برنامه‌ریزی کنند که میانگین مصرف به 28 هزار مگاوات برسد تا 6 هزار مگاوات اضافی را جبران کنند. البته ما یک فرصتهایی نیز داده‌ایم که واحدهای آماده به کار که سنکرون شده‌اند وارد مدار شوند که حدود 5 تا 6 واحد هستند و این‌ها می‌توانند کمک کنند.

* با شدت گرما و افزایش مصرف؛ قطعاً خاموشی خواهیم داشت
پس اگر گرما ادامه یابد و مصرف برق از 40 هزار و 600 مگاوات عبور کند خاموشی با برنامه‌ریزی شده خواهیم داشت؟
نامجو: شک نکیند که قطعاً خاموشی خواهیم داشت. تا پایان تیر ماه که مدیریت صورت می‌گیرد و خاموشی‌های مقطعی اعمال می‌شود که برنامه‌ریزی نشده و در اثر افزایش بار در شبکه است. اما از اواخر تیر ماه باید چند اتفاق رخ دهد که اگر این اتفاق افتاد خاموشی برنامه‌ریزی شده نخواهیم داشت اما اگر اتفاق نیفتد قطعا خاموشی برنامه ریزی شده خواهیم داشت.
یعنی اگر نیروگاه‌های ما وارد مدار شوند و گرما افت پیدا کرده و مصرف برق کاهش یابد و برنامه‌ریزی و هماهنگی انجام شده با صنایع دقیق‌تر اعمال شود و حداکثری که برنامه‌ریزی کردیم برای واردات برق انجام شود می‌توان امیدوار بود که تابستان را بدون خاموشی برنامه‌ریزی شده عبور کنیم. اما اگر این برنامه‌ریزی‌ها صورت نگیرد و مصرف برق بالا برود قطعا خاموشی با برنامه‌ریزی شده و از قبل تعیین شده اعمال خواهد شد. اینجاست که باید به مردم اعلام کنیم که علیرغم تمام تلاش‌ها به نقطه‌ای رسیدیم که باید خاموشی برنامه‌ریزی شده اعمال کنیم.
میزان واردات برق در حال حاضر چقدر است؟
نامجو:‌در حال حاضر 840 مگاوات برق از کشورهای همسایه وارد کشور می‌شود و اینکه بخواهیم برای فصل تابستان برق بیشتر وارد کنیم شدنی نیست چون یک سال تلاش می‌کنیم تا یک خط شبکه برق و حتی هماهنگی ایجاد شود تا بتوان برق وارد کشور کرد.
شما با چه کشورهایی قرارداد واردات برق دارید؟
نامجو:ایران در حال حاضر قراردادهایی برای واردات برق با کشورهای ارمنستان، ترکمنستان و آذربایجان دارد. این‌ها حداکثر برقی که می‌توانند به ایران بدهند به ما می‌دهند. چون الان 830 تا 840 مگاوات از این کشورها برق وارد کشور می‌شود اما امکان این که این میزان را افزایش دهیم وجود ندارد. چون اولا خودشان به برق نیاز دارند و دوم اینکه سیستم‌های ما قدرت انتقال ندارد بنابراین حتما باید پروژه‌ اجرا کنیم تا بتوانیم ظرفیت واردات برق را افزایش دهیم.
آیا امکان قطع صادرات برق در زمانی که کشور در فصل تابستان به برق نیاز دارد وجود دارد؟
نامجو: می‌توان صادرات برق را محدود کرد اما به هر حال کشورهایی مثل عراق از این که محدودیت برق برای آنها ایجاد شود اظهار نارضایتی می‌کنند. شعار وزارت نیرو این است که حداکثر باید به واردات 500 مگاوات برق تکیه کند و باید اذعان کنم که واردات برق به کشور یک هماهنگی وسیعی را می‌طلبد البته به هیچ وجه ما روی واردات برق از کشورهای همسایه حساب باز نکرده‌ایم چون فیدر و کلید در دست آن کشور است و هر زمان که نیاز داشته باشند آن را قطع می‌کنند. سیاست برق این است که هیچ وقت واردات برق از 500 مگاوات کمتر نباشد و هیچ وقت هم صادرات برق از 500 مگاوات بالاتر نرود . در حال حاضر نیز صادرات برق بیشتر از 300 مگاوات نیست که به عراق، افغانستان و پاکستان صادر می‌شود و این میزان صادرات حداقل‌هایی است که در قراردادها پیش‌بینی شده است.
قرار بود شرکت "مپنا " برای برخی صنایع بزرگ 4000 تا 4500 مگاوات نیروگاه احداث کند این به کجا رسید و ظاهرا این موضوع به مشکلاتی برخورده است؟
نامجو: در حال حاضر وزارت نیرو با صنایع هماهنگ است و صنایع را به صنایع بزرگ، متوسط و کوچک تقسیم کرده است. یعنی اگر بخواهیم به فولاد محدودیت برق بدهیم با آنها هماهنگ می‌کنیم که چه ساعتی به آنها قطعی بدهیم و البته محدودیت ایجاد می‌کنیم و به طور کامل قطعی نمی‌دهیم و قطعی برق هماهنگ شده است. این برنامه‌ریزی‌ها باعث کاهش قابل توجه مصرف برق صنایع می‌شود.
قرار بود صنایع 4500 مگاوات برق وارد مدار کنند به کجا رسید؟
نامجو: در بحثی که در دولت نهم میان وزیران نیرو و صنایع انجام شده بود و به جمع‌بندی رسیده بودند، قرار بر این شد تا صنایع خود اقدام به تولید برق برای صنایع انرژی‌بر کنند.
چرا مپنا از ساخت نیروگاه برای برخی صنایع شانه خالی می‌کند؟
نامجو: صنایعی که قرار شد 4500 مگاوات نیروگاه احداث کنند آمدند گفتند که چرا ما با تکنولوژی "مپنا " که راندمان نیروگاه گازی آن 37 درصد و نیروگاه سیکل ترکیبی آن 45 درصد است اقدام به قرارداد ساخت کنیم. می‌رویم با تکنولوژی روز دنیا اقدام به وارد کردن تجهیزات نیروگاهی و ساخت نیروگاه می‌کنیم که بتواند با راندمان بالای 50 درصد کار کند. اختلاف از این جا شروع شد که مپنا نیز گفت هیچ کشوری صنعت برق خود را به خرید خارجی وابسته نمی کند چون هر لحظه که آنها یک قطعه به ایران ندادند آن وقت صنایع خاموش خواهند داشت و کشور ضرر می‌کند.
پس مپنا گفت اگر صنایع می‌خواهند این کار را بکنند وارد کردن تکنولوژی را به مپنا واگذار کنند حال این که مپنا واسطه شود این تکنولوژی روز دنیا را وارد کند و خود تولید کننده برای صنایع شود. این بحث ها موجب زمان‌بر شدن موضوع شد. البته در جلسه‌ای که هفته گذشته با وزیر صنایع داشتیم این موضوع را حل کردیم که آیا بخشی را به مپنا واگذار کنند و یا اینکه اجازه دهند این خرید خارجی انجام شود.
با توجه به اینکه اعلام می‌کنید صنایع را به صورت برنامه‌ریزی شده خاموشی می‌دهید آیا برآوردی داشتید که صنایع چه میزان خسارت دیده‌اند؟
نامجو: تصور ما این است که نباید هیچ لطمه‌ای به صنایع بخورد. دیدگاه ما این گونه تنظیم شده است که صنایع یک ماه در سال اقدام به تعمیرات و بازسازی نیاز دارند. این موضوع می‌تواند در هر ماهی از سال صورت گیرد ولی وزارت نیرو آمده و اعلام کرده است که صنایع تعمیرات خود را در فصل تابستان انجام دهند و اتفاقا صنایع هم قبول کرده اند.

*صنایع ادعای خسارت کنند، حاضریم به حرف آنها گوش کنیم
به هر حال هر دقیقه خاموشی که به صنایع می‌دهید آنها یک ضرر و زیانی می‌بینند آیا وزارت نیرو برآورد این ضرر را کرده است که این زیان را تقبل کند.
نامجو: اگر ثابت کنند که ما به آنها ضرر وارد کرده‌ایم و این ضرر ناشی از خاموشی بوده است حاضر هستیم حرف آنها را گوش کنیم.
این پرداخت ها که به سرنوشت همان 5300 میلیارد تومان بدهی به پیمانکاران که تاکنون پرداخت نشده است نخواهد شد؟
نامجو: به هر حال شاید وزارت نیرو نتواند خسارت صنایع را پرداخت کند اما حساب و کتاب آنرا که می‌توانیم داشته باشیم. به نظر بنده با اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها قطعا تحولی در صنعت برق ایجاد خواهد شد.

*مشکلات صنعت برق از سال 83 شروع شد
از چه زمانی صنعت برق کشور با این مشکلات مواجه شد. اصلا چرا باید صنعت برق این همه مشکلات داشته باشد؟
نامجو: صنعت برق از زمانی به این وضعیت دچار شد که قیمت برق از سال 83 تثبیت شد. به هر حال قیمت برق در سالهای قبل از 83 هر سال 10 درصد افزایش می‌یافت و خود را اداره می‌کرد و به دولت وابسته نبود.در حالیکه در سالهای پس از تصویب این قانون هیچ افزایشی صورت نگرفت و ما را در شرایط بغرنجی قرار داد.این سوال مطرح است که چرا به جای افزایش تعرفه 10 درصدی سالانه برق باید پیش دولت و مجلس دائم گدایی کنیم که با پرداخت یارانه قیمت برق را جبران کنید؟
جناب وزیر چرا این مباحثی را که گفتید با رئیس جمهور در میان نمی‌گذارید تا صنعت برق دائم محتاج توجه دولت و مجلس و یا اعطای یارانه نباشد؟
نامجو: رئیس جمهور در جلسات طرح تحول اقتصادی حساب و کتاب کرد و گفت که شما اگر 43 تومان از بابت مصرف برق پول از مردم دریافت کنید (در حال حاضر 16 تومان دریافت می‌شود) آیا از دولت یارانه نمی‌خواهید که بنده گفتم دیگر نیازی به یارانه نیست. رئیس جمهور نیز در جواب گفت که پس چرا اصرار می‌کنید که از دولت یارانه بگیرید و بنده در جواب گفتم که هیچ اصراری بر دریافت این یارانه نیست اما وقتی نمی‌توانیم پول برق را از مردم بگیریم مجبور هستیم که از دولت بگیریم. اما اگر قانونی تدوین شود که ما این پول برق را از مردم بگیریم برای وزارت نیرو مطلوب‌تر است چون دولت این 3200 میلیارد تومان یارانه برق را که می‌خواهد بدهد وزارت نیرو را خون جگر می‌کند و یا دیر و کم می‌دهد. اما اگر از مردم پول برق را مستقیم بگیریم این برای وزارت نیرو و صنعت برق کشور مقرون به صرفه است.
پس تثبیت قیمت 43 تومان برای سال اول پذیرفته شده است؟
نامجو: هنوز رقم قطعی نیست ولی ما پذیرفتیم که اگر قیمت برق 43تومان تثبیت شود و برق با متوسط کیلووات ساعت 43 تومان فروخته شود دیگر به دولت و به بانکها کاری نداریم و این 3200 میلیارد تومان را که در بودجه دیده می‌شود به مردم بدهید و سالهای بعد هم به اندازه تورم بر روی مبلغ 43 تومان اضافه ‌شود.
چرا وزیر نیرو نتوانست رئیس جمهوری را مجاب کند که از 15 تیرماه جریمه مشترکان پرمصرف اعمال شود. چون رئیس جمهور در ابتدا با این مصوبه موافق بود اما چرا الان آنرا ابلاغ نمی‌کند؟
نامجو: جریان خیلی طبیعی پیش می رفت. بعد از اینکه فهمیدیم اجرای هدفمندی یارانه‌ها به شش ماهه دوم سال موکول شد با رئیس جمهور صحبت کردیم و گفتیم که روی این کاهش مصرف برق حساب ویژه‌ای باز کرده‌ایم. رئیس جمهور هم گفت که پیشنهاد خود را ارائه کنید تا آنرا در طرح تحول اقتصادی مطرح کنیم. به هر حال این پیشنهاد در کارگروه مطرح و شخص رئیس جمهور آنرا پذیرفت و به کارگروه تحول اقتصادی دستور داد که این پیشنهاد وزارت نیرو برای پر مصرف‌ها و سه دهک بالای جامعه مبنی بر اخذ جریمه از این دهکها و افزایش قیمت برق ادارات دولتی به 832 ریال بررسی و مصوب شود. قرار شد این مصوبه ابلاغ شود بنابراین متن غلط‌گیری این پیشنهاد صورت گرفت و بعد از این کار دیدیم که در کارگروه تحول اقتصادی این پیشنهاد مطرح نمی‌شود و بعد از پی‌گیری دیدیم که رئیس جمهوری گفت این مصوبه یک سری ابهامات را ایجاد کرده و بار دیگر این پیشنهاد را ارائه کنید.
ناامید شدید یا اینکه به دنبال ابلاغ این مصوبه هستید؟
نامجو: این مصوبه چند مزیت داشت و هنوز هم ناامید نیستیم که این مصوبه ابلاغ ‌شود.اما حدس من از بابت ابلاغ نکردن مصوبه مزبور این است که رئیس جمهور الان دارند بسته‌هایی را در کنار سایر بسته‌های طرح هدفمندی به جلو می‌برند و تصور من این شد که اگر یک اقدامی الان انجام دهیم در ارتباط با برق شاید این بر روی تصمیمات دیگر تأثیر بگذارد. به هر حال من فکر می‌کنم رئیس جمهوری می‌خواست شیرینی این طرح در ذهن مردم بماند و قبل از اینکه پول هدفمندی یارانه‌ها داده شود و به جیب مردم برود شروع به اصلاح قیمت نکند.
می شود بفرمائید در حال حاضر چند میلیون مشترک برق در کشور داریم؟
نامجو: 24 میلیون مشترک برق داریم
چند درصد آن مشترکین پرمصرف هستند؟
نامجو: 10 دهک مصرف کننده داریم. آنهایی که مصرف بهینه برق ندارند 10 درصد هستند و 20 درصد نیز بالای الگوی مصرف هستند. تقریبا 3 درصد مشترکین ما خیلی بد مصرف کننده هستند.
اما به هر حال همین 3 دهک پر مصرف کشور یا همان سه درصد حدود 30 درصد برق کشور را مصرف می‌کنند. یعنی حدود 800 هزار نفر از مشترکین ما 30 درصد برق کشور را مصرف می‌کنند.
اینکه وزارت نیرو دائم می‌گوید مردم مصرف برق خود را کاهش دهند آیا وزارت نیرو خود اقدامی برای کاهش تلفات انرژی کرده است و آیا این مورد را قبول دارید که ایران در خاورمیانه مقام اول را در هدر دهی برق داراست؟
نامجو: ایران را با هیچ کشور دیگری مقایسه نکنید. برای این موضوع دلیل دارم سوال من این است که ساختار برق ایران چگونه تنظیم شده است. ما گفتیم که هر مشترکی که برق می‌خواهد یک حق انشعاب پرداخت کند و با این حق انشعاب برای آن مشترک سرمایه‌گذاری صورت می‌گیرد و آن برق تا محل زندگی او خواهد رفت. برق کشور براساس دو پایه تنظیم شده بود یک پایه حق انشعاب که برق را تا محل زندگی مصرف کننده می‌رساند و پایه دوم نیز برق بهای مصرفی است. اتفاقی که رخ داد در اقتصاد برق بود یعنی وقتی که برق کشور در مرز دانش حرکت می‌کرد اما به یکباره تثبیت قیمت‌ها در سال 83 انجام گرفت باعث شد تا این حرکت متوقف شود و بعد دیدید که چند اتفاق با این تثبیت قیمت‌ها رخ داد و اولین اثر بد آن همین ضرر ده شدن شرکت‌ها بود.
تمام دنیا برای بازسازی شبکه برق خود برنامه دارند پس وضعیت بد اقتصادی برق باعث شد تا صنعت برق به اینجا برسد. وزارت نیرو چه کاری می‌توانست انجام دهد. تمام طرح‌های وزارت نیرو آماده است ولی کشور ، شرایطی را فراهم نکرده است تا از این ظرفیت‌ها استفاده شود. یعنی نه بحث قیمت برق را درست کرد و نه اینکه اجازه دادند از تسهیلات بانکی استفاده شود. در کنار این‌ها نیز فشار اصل 44 و خصوصی‌سازی هم بر روی مجموعه اضافه شد یعنی بخش خصوصی که تربیت و آماده شده باشد تا بتواند صنعت برق را بپذیرد در کشور وجود نداشت.اما به هر حال نقشه راه برای وزارت نیرو شفاف است و در حال حاضر در بودجه سال جاری پیش‌بینی شده است که 1500 میلیارد تومان از محل فروش نیروگاه‌ها برای کاهش تلفات انرژی سرمایه‌گذاری شود. این برنامه همین امروز توسط معاون اول رئیس جمهور ابلاغ شده است. ساز و کار آن را هم قرار شده تا وزارت اقتصاد در یک بخشنامه‌ای به ما بدهد تا 5 نیروگاه قیمت گذاری و عرضه شود.
تلفات انرژی در شبکه توزیع و انتقال در حال حاضر چند درصد است؟
نامجو: در حال حاضر 17.8 درصد تلفات انرژی در شبکه انتقال داریم که باید در طول برنامه پنجم به 14 درصد برسد. تلفات 22 درصدی انرژی برق را می‌توان با سرعت به 17 درصد رساند اما اگر بخواهیم تلفات انرژی را از 17 درصد به 14 درصد برسانیم خیلی کار سختی در پیش خواهیم داشت و باید هزینه بالایی را صرف کرد.تلفات برق در شبکه توزیع نیز حدود 17 تا 18 درصد است.
امکان ساخت نیروگاه در تهران وجود دارد؟
نامجو: نیروگاه دماوند در حال ساخت است و تمام واحدهای گازی وارد مدار شده و سه واحد بخار آن وارد مدار شده است و سه واحد بخار آن امسال وارد مدار می شود.
واگذاری نیروگاه‌ها چرا با این همه تاخیر انجام می‌شود؟
نامجو: در رابطه با واگذاری نیروگاه ها عقب نیستیم در حال حاضر نباید از ما سؤال کنید باید از وزارت امور اقتصادی و دارایی سوال کنید. ما 34 نیروگاه را از 51 نیروگاهی که در اختیار داریم برای واگذاری انتخاب کرده‌ایم.
این 34 نیروگاه به سه دسته تقسیم شده‌اند. دسته اول که شرکت‌های ماده 27 هستند 10 نیروگاه اول مشکلی به نام استمهال بدهی به بانک‌ها را داشتند که حل شده است و اتفاقا چند روز دیگر سازمان خصوصی‌سازی این واگذاری ها را اعلام می‌کند.
وقتی من وزیر شدم گفتم که چرا باید نیروگاهی انتخاب شود که مشکل دار هست. بیاییم بهترین نیروگاه‌ها را انتخاب کنیم برای اینکه این ذهنیت از جامعه پاک شود که وزارت نیرو مقاومتی برای واگذاری‌ها ندارند. 10 نیروگاه دوم بهترین نیروگاه‌ها بودند و بدهی هم نداشتند برای فروش آماده کردیم و به سازمان خصوصی‌سازی معرفی کردیم و در حال حاضر نیز در حال قیمت‌گذاری است.
بنابراین 10 تا نیروگاه اول و 10 تا نیروگاه دوم که نام بردم تا پایان امسال واگذار می‌شوند.
10 تا نیروگاه سوم آماده است، و به وزارت اقتصاد براساس بند هفت بودجه امسال معرفی کرده‌ایم و چهار نیروگاه دیگر نیز باید براساس قانون واگذار کنیم تا برای کاهش تلفات انرژی مصرف شود.
سندیکای صنعت برق به تازگی نامه‌ای به رئیس جمهوری نوشت که فکری برای پرداخت بدهی وزارت نیرو به آنها و پیمانکاران برق شود. چه میزان بدهی دارید و چه زمانی این بدهی‌ها را تصفیه خواهید کرد؟آنها مدعی جریمه دیر کرد نیز هستند جواب شما چیست؟
نامجو: بخش عمده‌ای از 5300 میلیارد تومان مربوط به بدهی بانک‌ها است معمولا فرایند بدهی ها به پیمانکاران در سال های گذشته بوده و ادامه دارد وقتی کار بیشتری انجام می دهند بدهی ها بیشتر می شود که با پرداخت ها این بدهی ها کاهش می یابد. اما از 5300 میلیارد تومان تاکنون 900 میلیارد تومان پرداخت شده است و در حال رایزنی برای پرداخت هر چه سریعتر مابقی بدهی هستیم.در مورد جریمه تاخیر دیرکرد توانیر در سالهای گذشته توانست دولت را قانع کند که به خاطر تأخیر در پرداخت بدهی‌ها یک کمکی به پیمانکاران شود که دولت هم یک مصوبه‌ای را ارائه کرد و این را هم بنده تاکید کردم که برای پرداخت جریمه تاخیر بدهی این را دنبال کنند ولی برای انجام شدن آن قانون می‌خواهد.
امسال چه میزان به ظرفیت نیروگاهی کشور اضافه می‌شود؟
نامجو: از تابستان 87 تا تابستان 88 ، 3هزار مگاوات و از تابستان 88 تا تابستان 89 بالغ بر 4 هزار مگاوات وارد مدار بهره‌برداری شده است یعنی در سال گذشته 7 هزار مگاوات وارد مدار بهره‌برداری شده است. از تابستان امسال تا تابستان سال آینده 4 هزار مگاوات وارد مدار بهره‌برداری خواهیم کرد که این 4 هزار مگاوات کافی نیست. ما باید مسائل قیمتی و مصرف برق را حل کنیم.
پس اگر اینگونه پیش برود و ما شما را سال 90 ببینیم شما خواهید گفت که تابستان سال 90 خاموشی خواهیم داشت؟
نامجو: اگر این مطالب که گفتم رعایت نشود خاموشی حتما رخ خواهد داد. البته نا‌امید نیستیم و مرتب به سمت بالا بردن راندمان نیروگاه در حرکت هستیم . دوم اینکه به سمت استفاده از انرژی نو می‌رویم که برای استفاده از انرژی‌های نو 3 درصد ظرفیت نیروگاهی یعنی 2100 مگاوات تا پایان دولت دهم پیش‌بینی کردیم. ظرفیت نصب شده نیروگاهی در پایان دولت دهم به 70 هزار مگاوات می‌رسد که انرژی‌های نو 2100 مگاوات تولید خواهند کرد. در حالیکه در حال حاضر 100مگاوات است.
ظرفیت نصب شده نیروگاه‌های کشور چقدر است؟
نامجو: از 57 هزار مگاوات ظرفیت نصب شده کشور 39 هزار مگاوات تولید می شود که 7 هزار مگاوات آن برق آبی است. یعنی 39 هزار مگاوات برق در کشور تولید می‌شود که این افتخار است.

*فیش‌ها در انتظار برق 43 تومانی
آقای نامجو، ساختمان وزارت نیرو خود یکی از پرمصرف‌ترین ساختمانهای کشور است چرا این فرهنگ را خود وزارت نیرو رعایت نکرده است. آیا ساختمان شیشه‌ای وزارت نیرو انرژی‌ را هدر نمی‌دهد؟
نامجو: ساختمان وزارت نیرو را داریم الگو می‌کنیم. قبول دارم که ساختمان وزارت نیرو شیشه‌ای است .البته شیشه‌های آن دو جداره است. من تأکید دارم که این ساختمان الگو شود.برای این منظور سیستم هوشمند خاموش شدن برق(بی ام اس) در آن نصب شده است.
قیمت تمام شده برق در حال حاضر چقدر است؟
نامجو: قیمت تمام شده برق در حال حاضر بر طبق قانونی که داده شده 832 ریال است. در حالیکه ما داریم 160 ریال به مردم می‌فروشیم.
آیا قیمت 43 تومان برای برق در سال جاری پس از هدفمندی یارانه ها قطعی است؟
نامجو: رئیس‌جمهور تقریباً پذیرفته است اما معتقد است که همه بسته‌ها را باید با هم ببندد و سپس اعلام کند. البته بنده معتقد هستم که این 43تومان قطعی و تثبیت خواهد شد.
البته برای قیمت سال اول برق ما عدد دیگری را هم پیشنهاد دادیم که آن مخفی و سری است. افرادی هستند که پولهایی را ذخیره کرده‌اند و کارهایی را آماده کرده‌اند تا به محض اینکه دولت چیزی اعلام کرد بروند و اقداماتی را برای نفع خود انجام دهند. دولت بر روی این مسئله خیلی حساس است به همین دلیل همه ما را موظف کرده است که ما چیزی را اعلام نکنیم تا کارگروه به جمع‌بندی برسد. هیچ کدام از وزراء هیچ اظهارنظری نباید انجام دهند. اما ما برنامه‌هایی که مربوط به وزارت نیرو است را به گونه‌ای تنظیم و طراحی کرده‌ایم که به مردم فشار آنچنانی از لحاظ قیمت برق وارد نشود.

*استیضاح حق نمایندگان مجلس است
بحث استیضاح شما تا چه حدی جدی است؟
نامجو: نمایندگان خوزستان به ما لطف دارند ولی ما واقعا برای خوزستان کم کاری نکرده‌ایم. هنوز هم انجام می‌دهیم چون این استان شایسته خدمت است. ما نگران نیستیم. به هر حال وظیفه نماینده مجلس همین است. آنها کار نمایندگی را انجام می‌دهند و استیضاح حق طبیعی آنها است و ما هم کار وزارت نیرو را انجام می‌دهیم. ما به مجلس می‌رویم و پاسخ می‌دهیم اگر مجلس قانع شد که بهتر و اگر هم نشد قطعا وزیری می‌آید که قدرتمندتر کارها را انجام می‌دهد.
گفته شده نیروگاه بوشهر امسال راه‌اندازی می‌شود. چقدر به تولید برق کمک خواهد کرد؟
نامجو: نیروگاه بوشهر می‌تواند یک هزار مگاوات به صورت مرحله‌ای به برق کشور اضافه کند که تا شهریور گفته‌اند وارد مدار می‌شود و ما آنرا از سازمان انرژی اتمی خریداری می‌کنیم.
عامه مردم می‌گویند به محض اینکه هدفمندی یارانه‌ها اجرا شود اولین قبض برق که بیاید یارانه نقدی را می‌بلعد آیا این صحت دارد؟
نامجو: صحت ندارد. البته مردم باید مصرف برق خود را کنترل کنند ما بررسی‌های خوبی کردیم که این قانون چه اثراتی روی قبوض خواهد گذاشت. اینکه بگوییم افزایشی روی قبوض نمی‌افتد این غلط است اما این افزایش با توجه به اینکه هر کسی در چه دامنه‌ای از مصرف قرار دارد به گونه‌ای تنظیم می‌شود که بر اساس توان پرداخت خانواده تنظیم می‌شود و ما احساس نگرانی از این بابت که مردم دچار یک چالش سنگینی بشوند نمی‌کنیم.
ایران در صادرات خدمات فنی و مهندسی چه در بخش نیروگاه و چه در بخش سدسازی الان در چه وضعیتی است؟
نامجو:در نظر داریم تا پایان دولت دهم به 21 کشور جهان باید خدمات فنی و مهندسی صادر شود ولی در حال حاضر به 10 کشور صادر می‌کنیم. در این مدت برنامه ریزی کرده ایم تا حجم صادرات برق و خدمات فنی و مهندسی از حدود دو میلیارد دلار به حدود 3 میلیارد دلار برسد.