پیشنهاد مشخص من این است که بایستی به آسیب شناسی و نقد تحولات 9 ساله گذشته بپردازیم و میزان پیشرفت و عقبگرد دقیقاً مشخص شود و به تصحیح، تجدید نظر و اصلاح سیاستها بپردازیم. اکنون دیگر همه به این باور ما رسیدهاند که راه حل مسئله افغانستان را نباید در برخورد نظامی جستجو کرد
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه ایران از افغانیزه کردن امور و فرایند دولت سازی همواره حمایت میکند، ایدههای جمهوری اسلامی ایران برای حل بحران در افغانستان را تشریح کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت، منوچهر متکی وزیر امور خارجه کشورمان طی سخنانی در کنفرانس بینالمللی کابل که صبح امروز (سهشنبه) با حضور وزرای خارجه و نمایندگان 70 کشور و سازمانهای منطقهای و بینالمللی برگزار شد، ایدههای جمهوری اسلامی ایران برای حل بحران در افغانستان را مطرح کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان اظهار داشت: افغانستان عضو مهم منطقه ماست که شرایط داخلی آن تاثیر عمیقی بر امنیت و ثبات منطقه میگذارد.
وی در بخش دیگری عنوان کرد که بعد از 9 سال حضور نیروهای خارجی در افغانستان وضعیت امنیت، موضوع مبارزه با قاچاق مواد مخدر، مسئله آوارگان، فقر، بازسازی زیرساختهای این کشور و بومی شدن سیاست و امنیت در افغانستان از جمله چالشهایی است که باید برای آنها پاسخ مناسب یافت.
وزیر امور خارجه در بخش دیگری با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران از افغانیزه کردن امور و فرایند دولت سازی همواره حمایت میکند، تصریح کرد که ایران اعتقاد دارد این مهم با حمایت جامعه بینالمللی به سرانجام خواهد رسید.
متکی همچنین تروریسم را یک چالش جهانی برشمرد که مبارزه با آن نیازمند مشارکت تمامی اعضای جامعه بینالمللی و اتخاذ یک رهیافت جامع میباشد.
مشروح سخنان وزیر امور خارجه کشورمان در کنفرانس بینالمللی کابل به شرح زیر میباشد.
آقای رئیس
عالیجنابان، خانمها و آقایان
ابتدا مایلم مراتب تشکر خود را از دولت محترم افغانستان و همچنین سازمان ملل متحد برای برگزاری این اجلاس ابراز کنم. بسیار خوشوقت هستیم که اجلاس افغانستان برای اولین بار در این سطح در کابل برگزار میشود و ما این اقدام را گام مهمی در راستای سیاست بومی کردن امور و سپردن کارها به دولت و ملت افغانستان میدانیم و از این جهت این تحول مثبت را به دولت و ملت افغانستان تبریک میگویم. امیدوارم این کنفرانس بتواند با تکیه بر واقعیّات سیاسی، امنیتی و اقتصادی افغانستان و منطقه راهکارهای مناسبی برای برون رفت از مشکلات جاری و پیچیده موجود ارائه نماید.
حضار محترم،
قوای خارجی با هدف برقراری ثبات و امنیت و بازسازی وارد افغانستان شدند. در حالی که بعد از 9 سال حضور نیروهای خارجی در افغانستان وضعیت امنیت، موضوع مبارزه با قاچاق مواد مخدر، مسئله آوارگان، فقر، بازسازی زیرساختهای این کشور و بومی شدن سیاست و امنیت در افغانستان همچنان چالشهایی است که باید برای آنها پاسخ مناسب بیابیم.
با وجود افزایش نیروهای خارجی، وضعیت امنیتی وخیمتر شده و دورنمای مثبتی جهت بهبود آن در آینده نزدیک نیز دیده نمیشود. بر اساس آمارهای اعلام شده وضعیت ناامنی به نسبت سال قبل به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. بنابر این مشخص است که افزایش نیروها و عملیات نظامی خارجی نه تنها کمکی به حل مسئله نکرده بلکه بر دامنه خشونتها افزوده شده است و این نشان میدهد که حضور و افزایش شمار نیروها یکی از عوامل گسترش نا امنی و خشونت و نارضایتی افکار عمومی از عملکرد آنان است.
* راهحل مسئله افغانستان در برخورد نظامی نیست
پیشنهاد مشخص من این است که بایستی به آسیب شناسی و نقد تحولات 9 ساله گذشته بپردازیم و میزان پیشرفت و عقبگرد دقیقاً مشخص شود و به تصحیح، تجدید نظر و اصلاح سیاستها بپردازیم. اکنون دیگر همه به این باور ما رسیدهاند که راه حل مسئله افغانستان را نباید در برخورد نظامی جستجو کرد. رفتار در افغانستان باید مبتنی بر واقعیات موجود در این کشور و ساختارهای اجتماعی و تجربههای تاریخی باشد. بایستی به مردم و دولت افغانستان اطمینان کرد و امور را به آنان سپرد و از نسخههای تجویزی و وارداتی پرهیز کرد و پذیرفت که امنیت و توسعه لازم و ملزوم یکدیگرند.
* ایران از افغانیزه کردن امور و فرآیند دولت سازی در افغانستان حمایت میکند
ایران از افغانیزه کردن امور و فرایند دولت سازی همواره حمایت کرده و اعتقاد دارد این مهم با حمایت جامعه بینالمللی به سرانجام خواهد رسید.
تروریسم یک چالش جهانی است و مبارزه با آن نیازمند مشارکت تمامی اعضاء جامعه بینالمللی و اتخاذ یک رهیافت جامع میباشد. تروریسم مرزی میان فقیر و غنی و مقصر و بیگناه نمیشناسد و میتواند تمام عناصر جهانی را، صرف نظر از موقعیت و تواناییهای آنان در عرصههای مختلف مورد تهدید قرار دهد. افراط گرایی، تروریسم و خشونت با هیچ نوع فرهنگ، مذهب یا ملیتی ارتباط ندارد. تجربه اثبات کرده است که برای مبارزه با این دو پدیده مذموم فقط مقابله نظامی راه حل مسئله نیست تجربه مثبت جمهوری اسلامی ایران در برخورد با اشرار و تروریستها بدون آسیب رساندن به افراد بی گناه و شهروندان عادی گواه این مسئله است. به اعتقاد ما برای ریشهکن کردن واقعی تروریسم لازم است عزم و اراده جدی جهانی برای مقابله با آنها وجود داشته باشد و از برخورد ابزاری، گزینشی و استاندارهای دو گانه در مبارزه با تروریسم خودداری شود. ریشههای افراط گرایی و تروریسم که معمولا فقر و محرومیت، فشارها، نابرابریها در عرصه روابط بین الملل میباشد دقیقا شناسایی شود. چگونگی تامین منابع مالی تروریستها در خارج از افغانستان نیز باید مشخص شود و در مبارزه با تروریسم حقوق شهروندان رعایت و از آسیب رساندن به غیر نظامیان اجتناب شود.
* مبارزه با تولید و قاچاق مواد مخدر نیازمند عزم جهانی است
پذیرفتنی نیست که بعد از حضور دهها هزار نیروی نظامی خارجی تولید و قاچاق مواد مخدر به میزان چهل برابر افزایش یافته باشد. بسیار مایه تاسف است که تولید خشخاش از 200 تن در سال 2001 به 7 هزار تن در حال حاضر رسیده است. این آمارها نشان میدهد که ما باید بشدت نگران باشیم که درآمدهای حاصل از قاچاق مواد مخدر برای اقدامات تروریستی و تولید ناامنی مصرف میشود. همچنین این آمارها نشان میدهد که سلامت اجتماعی افغانستان، منطقه و کل جهان به شدت در معرض تهدید است. معتقدیم برای مبارزه با این چالش عزم و اراده جدی جامعه جهانی لازم است.بیگمان همکاریهای منطقهای بویژه بوسیله همسایگان افغانستان در کنترل مرزهای مشترک ضروری است و همکاری و حمایت جامعه بینالمللی را
میطلبد.
30 سال است که جمهوری اسلامی ایران پذیرای 3 میلیون تبعه افغانی بوده است که روند ورود اتباع افغانی به سوی ایران و دیگر کشورها همچنان ادامه دارد و سیر صعودی یافته است.این خود گواهی دیگر بر وجود ناامنی و شرایط نامطلوب اقتصادی و عدم موفقیت اهداف اعلام شده در افغانستان است. ما نان خود را با برادران افغانی قسمت کردهایم و این در شرایطی بوده که ایران 8 سال جنگ تحمیلی را سپری کرده و سالهاست که تحت تحریمهای مغرضانه خارجی قرار دارد. آوارگان افغانستانی چه در ایران و چه در دیگر کشورها بخشی از حل مسئله افغانستان هستند و جامعه بینالمللی باید در این زمینه به کشورهای منطقه که بیشترین پذیرای مهاجرت گروهی از افغانستان هستند کمک کند.
* راهکارهای ایران برای حل بحران افغانستان
حضار محترم؛
آنچه شرح آن رفت گوشهای از واقعیات است اما در کنار این واقعیات ملموس ما دستاوردهای قابل توجه نیز داشتهایم. به اعتقاد جمهوری اسلامی ایران هرگونه راهکاری برای حل مسائل افغانستان باید متضمن اصول زیر باشد:
1- قانون اساسی افغانستان بزرگترین دستاورد این کشور است. به اعتقاد ما این قانون باید محور و اساس جهتگیریها و اقدامات در افغانستان باشد. همچنین روند دولت سازی و تقویت نهادهای مدنی ایجاد شده نیز مورد حمایت قرار گرفته و دستاوردهای 9 ساله دولت و ملت افغانستان اساس هر گونه همگرایی و مصالحه ملی قرار گیرد.
2- حضور و افزایش نیروهای خارجی کمکی به مسئله افغانستان نمیکند. باید به مردم و دولت افغانستان اعتماد کرد و برای خروج نیروهای خارجی جدول زمانی مشخص شود.
3- از برخورد گزینشی و ابزاری با تروریسم و افراط گرایی پرهیز شود.
4- امنیت و توسعه دو عنصر تفکیک ناپذیر باشند. بازسازی افغانستان و زیرساختهای این کشور باید در کانون توجه جامعه جهانی قرار گیرد. جمهوری اسلامی ایران در بازسازی افغانستان فعالانه شرکت کرده و در طرحهای راهسازی، راه آهن، برق رسانی، تاسیس مراکز فنی و حرفهای در این کشور و اعطای بورس و آموزش کادر وزارتخانههای افغانستان اقدام کرده و این روند را ادامه خواهیم داد و در این مسیر دست کشورهای دوست برای همکاری مشترک را میفشاریم.
5- همکاریهای منطقهای به عنوان راهکاری مناسب مد نظر قرار گرفته و از حمایت جامعه بینالمللی برخوردار شود. جمهوری اسلامی ایران مبتکر اجلاسهای منطقهای خصوصاً نشستهای سه جانبه ایران، افغانستان با کشورهای پاکستان و تاجیکستان در سطوح سران و وزرای امورخارجه بوده و این سیاست را استمرار خواهد داد. در سفر هفته گذشته وزیر محترم امورخارجه افغانستان به تهران این محور مورد تاکید قرار گرفت. قرار است در آینده نزدیک اجلاس وزاری امور خارجه شش کشور همسایه افغانستان به همراه این کشور در تهران برگزار شود. انتظار میرود کشورهای فرامنطقهای از این روند مثبت و سازنده حمایت به عمل آورند. اعتقاد داریم گسترش همکاریهای منطقهای کمک موثری به توسعه پایدار در افغانستان میکند و در این راستا گسترش همکاریهای اقتصادی در بخش حمل و نقل، ترانزیت و انتقال انرژی برق با محوریت افغانستان از جمله اقداماتی است که در دستور کار قرار دارد.
* افغانستان عضو مهم منطقه است
در پایان یادآور میشوم، افغانستان عضو مهم منطقه ماست که شرایط داخلی آن تاثیر عمیقی بر امنیت و ثبات منطقه میگذارد. با چنین نگاهی هر گام مثبت که در جهت ثبات و توسعه اقتصادی افغانستان برداشته شود نه تنها یک پیشرفت برای دولت و مردم افغانستان محسوب میشود، بلکه یک قدم در جهت صلح و امنیت منطقه و جهان است. از فرصت استفاده کرده، مجددا از دست اندرکاران برگزاری این کنفرانس تشکر میکنم.
کنفرانس بینالمللی کابل صبح امروز با سخنرانی حامد کرزی و بان کی مون دبیرکل سازمان ملل آغاز به کار کرد.