نماینده کشورمان در آژانس با اشاره به بازرسی‌های معمول و اعلام نشده و وجود دوربین‌های شبانه‌روزی آژانس در تاسیسات هسته‌ای کشورمان، این ادعا را که "ایران همکاری لازم را با آژانس نمی‌کند " را نادرست و گمراه کننده خواند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت به نقل از فارس، علی اصغر سلطانیه نماینده کشورمان در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست امروز چهارشنبه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در وین در حال برگزاری است پیرامون برنامه هسته‌ای کشورمان به ایراد سخنرانی پرداخت که مشروح این اظهارات به شرح زیر می‌باشد.
بنام خداوند بسیار بخشنده و بسیار مهربان
آقای رئیس، نمایندگان محترم؛
در ابتدا مایلم مراتب تسلیت عمیق خود را نسبت به فقدان آقای فواد اسماعیلف سفیر و نماینده دائم از کشور برادر و همسایه آذربایجان، که از نجیب ترین دوستان دیپلمات در وین محسوب می شد، ابراز نمایم.
آقای رئیس،
خود را موظف می‌دانم از حمایت مقتضی اعضای خانواده جنبش عدم تعهد از فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران که در بیانیه قرائت شده سفیر محترم مصر منعکس شده است صمیمانه قدردانی کنم.
آقای رئیس،
اجازه می‌خواهم مرور کوتاهی به گزارش مدیرکل در خصوص اجرای توافقنامه پادمان در جمهوری اسلامی ایران داشته باشم ( طبق آنچه در سندGOV/2011/7 آمده است). بررسی دقیقی از این گزارش جهت ملاحظه کشورهای عضو و افکارعمومی دردست تهیه است که در قالب یادداشتی از توضیحات توزیع می‌گردد.
ملاحظات کلی
مأموریت اصلی آژانس در بازرسی‌های معمول، راستی آزمایی و تأیید عدم انحراف مواد هسته‌ای اعلام شده می‌باشد. آژانس باید نتایج کار راستی آزمایی را به صورت فشرده در گزارش خود به شورای حکام منعکس کند. این باید خیلی ساده گزارش شود که آیا بازرسان قادر به پیشبرد کار و انجام راستی آزمایی بوده‌اند یا نه. اگر چنین است آیا یافته‌های آنها با آنچه اعلام شده است مطابقت دارد.
بر اساس پاراگراف 27 قطعنامه پادمان مصوب کنفرانس عمومی (GC (53) / RES/14)، آژانس می باید گزارش را براساس داده‌های فنی و واقعی و بیطرفانه به همراه ارجاعات مناسب به مقررات موافقتنامه پادمان ارائه نماید.
با توجه به قطعنامه (GC (54) / RES/11) در پنجاه و چهارمین اجلاس کنفرانس عمومی، آژانس حین انجام راستی آزمایی در کشورهای عضو و گزارش دهی در مورد فعالیت‌های راستی آزمایی باید قواعد مربوط به رعایت حق مالکیت تجاری و محرمانه بودن اطلاعات را رعایت و حفاظت کند.
تهیه و فراهم نمودن جزئیات اطلاعات فنی در گزارش که از طریق انجام راستی آزمایی به آگاهی بازرسان می‌رسد نه تنها مطلوبیتی برای خوانندگان گزارش شامل طیف وسیعی از گروههای مختلف مردم از دیپلمات‌ها تا مردمی که در خیابان هستند، ندارد، بلکه موجب سردرگمی و فراهم نمودن زمینه سوء استفاده و در نتیجه بروز تنش‌های سیاسی می‌گردد. علاوه بر این، ارائه چنین جزئیات فنی در تناقض با اصل حفاظت از اطلاعات محرمانه است.
دبیرخانه می‌باید صرفا به راستی آزمایی آنچه توسط کشورهای عضو بر اساس موافقت نامه پادمان اعلام می‌گردد، توجه نماید و مأموریتی برای پرداختن به چرایی عدم اجرای تعهدات کشورهای عضو ندارد و یا اینکه از کشورهای عضو بخواهد پایبندبه یک معاهده یاپذیرش پروتکل الحاقی بوده،تعهدات مالی رابپذیرندودرمورد عواقب انجام ندادن برخی امور به قضاوت درباره کشورها بنشیند. دبیرخانه به سادگی باید یافته‌های فنی در فرآیند راستی آزمایی را گزارش دهد.
تفاوت اساسی میان تعهدات حقوقی کشورها مطابق با توافقنامه‌های پادمانی مربوطه و اقدامات مبتنی بر اعتماد سازی به طور داوطلبانه، به وضوح در دو بخش مجزا در این گزارش منعکس شده است.
ملاحظات خاص
1- مدیرکل در گزارش خود تا حدی، تفاوت بین اقدامات مرتبط با تعهدات توافقنامه جامع پادمان جامع توافقنامه و سایر درخواست‌های مورد مناقشه از قبیل موارد مربوط به شورای امنیت سازمان ملل متحد و پروتکل الحاقی قائل شده است. این گام در مسیری صحیح است.
مدیرکل فهرستی از فعالیت‌ها و تاسیسات هسته‌ای را به گزارش ضمیمه کرده است که به قرار زیر می‌باشد:
الف) موارد تحت توافقنامه جامع پادمان
ب) مواردی که شورای امنیت سازمان ملل متحد خواستار تعلیق آنها شده است.
جزئیات کامل گزارش در دسته اول مربوط به تعهدات ایران در زمینه ان پی تی ثابت می‌کند که آژانس به همه مواد هسته‌ای و امکانات در جمهوری اسلامی ایران دسترسی کامل داشته است، از جمله وجود بازرسی‌های معمول و اعلام نشده، همچنین وجود 24ساعته دوربین‌ها در محل بنابراین، ادعای اینکه "ایران همکاری لازم را ارائه نمی‌کند " نادرست و گمراه کننده است. اگر منظور مدیرکل به معنای همکاری لازم در مقابل دسته دوم است که یا توسط شورای امنیت سازمان ملل درخواست می‌شود، یا مربوط به پروتکل الحاقی و یا کد اصلاح شده 3.1 ، که اگر فرض بر این باشد، باید آن را در آینده به زبان بسیار روشنی نوشت.
2- فهرست طولانی ذکر شده در دسته دوم، ثابت می‌کند قصد واقعی حامیان قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل تعلیق موقت صرفا فعالیت‌های غنی سازی نیست و بلکه تعلیق تمامی چرخه سوخت هسته‌ای مدنظر بوده تا راه برای توقف نهایی تمامی فعالیت‌های هسته‌ای در ایران فراهم شود. همانگونه که پیوست به روشنی نشان می‌دهد شورای امنیت سازمان ملل فراتر رفته و با درخواست تعلیق حتی هر تحقیق و توسعه در این حوزه از خط قرمز، که حق مسلم یک کشور عضو است، عبور می‌کند. هیچ یک از مردم ایران حتی حق فکر کردن و یا انجام پژوهش در زمینه غنی سازی و تمامی فعالیت‌های فهرست شده در پیوست را ندارد. مطمئن هستم همه شما تشخیص می‌دهید اصل تفکر و دغدغه‌هایی که زمینه مقاومت تاریخی ایران را رقم می‌زند، عدم اجرای قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل نیست. اگر در موقعیت ما بودید آیا کشورهای شما تمام فعالیت‌های خود را از جمله تحقیق و توسعه به حالت تعلیق در می‌آوردند؟ من آن را به قضاوت منصفانه شما واگذار می‌کنم.
3- در پاراگراف 47 از خلاصه گزارش آمده است : "در حالی که آژانس به راستی آزمایی عدم انحراف مواد اعلام شده هسته‌ای در تاسیسات هسته‌ای و LOFs اعلام شده از سوی ایران تحت توافقنامه پادمان ادامه می‌دهد، برای اینکه آژانس قادر باشد درباره نبود مواد و فعالیتهای هسته‌ای اعلام نشده در ایران اطمینان موثق دهد و نتیجه بگیرد که تمامی مواد هسته‌ای در ایران در فعالیت‌های صلح آمیز به کار می‌رود، ایران همکاری لازم را ارائه نمی‌کند ".
با یادآوری گزارش سالیانه اجرای توافقنامه پادمان، در سند (GOV/2010/25 ) آمده است : "فعالیت های پادمان در خصوص 73 کشور در چارچوب موافقتنامه‌های جامع پادمانی در حال انجام است، اما بدون پروتکل‌های الحاقی. دبیرخانه در خصوص این کشورها هیچ نشانه‌ای از انحراف از مواد هسته ای اعلام شده از مسیر فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای نیافت. بر این اساس، دبیرخانه نتیجه‌گیری کرد که در این کشورها، مواد هسته‌ای اعلام شده در فعالیت‌های صلح آمیز باقی مانده‌اند. "
نتیجه‌گیری اصلی این است که "پس از قوی ترین بازرسی‌ها در طول 8 سال گذشته، که در تاریخ آژانس بی سابقه بوده است ، هیچ مدرکی دال بر انحراف مواد هسته‌ای برای مقاصد ممنوعه یافت نشد و تمامی مواد اعلام شده هسته‌ای در فعالیت‌های صلح آمیز قرار دارند ". این پیام مهم به تمام جهان در این گزارش تحت الشعاع قرار گرفته و نادیده گرفته شده است.
4- در مناسبت‌های متعدد، بویژه در آخرین جلسه شورای حکام در ماه دسامبر 2010 ، من کاملا چهار دلیل اصلی حقوقی، بر اساس اساسنامه آژانس و ان پی تی، تبیین کردم چرا قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل هیچ مبنای حقوقی ندارد و در نتیجه قابل اجرا نیست. حداکثر آنچه که می‌تواند انجام گیرد انجام راستی آزمایی و ارائه گزارش واقعی بدون هیچ قضاوت یا توصیه است. از اینرو محتوای پاراگراف 2 و 3 که برای اولین بار مطرح شده است، خارج از مفاد گزارش و فراتر از مأموریت آن قرار دارد. دبیرخانه هیچ مأموریتی برای ورود به مباحثات بین کشورهای عضو با توجه به قانونی نبودن درخواست‌های شورای امنیت سازمان ملل ندارد. اینگونه رفتارها بی‌طرفی دبیرخانه را در معرض خطر و سیاسی نمودن ماهیت فنی و حرفه‌ای آن نسبت به وظایف مصرح در اساسنامه قرار می‌دهد.
5- انتظار از دبیرخانه شورای حکام این است که به تنها وظیفه خود در قبال شورای امنیت در راستی آزمائی تعلیق غنی سازی و فعالیت‌های مرتبط با بازفراوری عمل کند. من، به نمایندگی از دولتم در موارد متعدد اعلام کرده‌ام که ما این کار را بطور داوطلبانه از سال2003 به مدت دو سال و نیم انجام دادیم، اما طبق تصمیم اتخاذ شده توسط مجلس شورای اسلامی ما تعویق مذکور را که فاقد هرگونه توجیه فنی و قانونی است لغو کردیم. بنابراین، پاسخ خیلی مشخص است: ایران فعالیت‌های هسته ای خود را که تماما تحت نظارت کامل آژانس است و صلح آمیز هم می‌ماند، تعلیق نخواهد کرد. به این ترتیب من هیچ منطقی نمی‌یابم که آژانس مبلغ زیادی از محل پول مالیات دهندگان در همه کشورها را صرف این کار کند و وقت باارزش و تلاشهای بازرسینی که به ایران می‌آیند را برای راستی آزمائی این موضوع تلف کند که آیا ایران مطابق درخواست غیرقانونی شورای امینت فعالیت‌های مذکور در لیست ضمیه 2 گزارش را تعلیق کرده است یا خیر. اگر ایران اعلام کرده بود که فعالیتهای هسته‌ای خود را تعلیق کرده است، آنگاه آژانس همانگونه در طول دو سال و نیم اجرای تعلیق عمل می‌کرد می‌بایست برای راستی آزمایی اینکه ایران واقعاً این کار را کرده است به ایران می‌آمد. بنابراین، از دبیرکل انتظار می‌رود گزارش خود را کوتاه کند و صرفاً اطلاع دهد که ایران فعالیت‌های هسته‌ای خود شامل غنی سازی را تعلیق کرده است و هیچ فعالیتی در زمینه‌های بازفراوری انجام نمی‌دهد.
6- در خصوص محتوای پاراگراف 46، در جائیکه اظهار می‌کند: "ایران شماری از تعهدات خود شامل اجرای الزامات خود در پروتکل الحاقی و ترتیبات اضافی کد 3.1 را اجرا نمی‌کند " من ناچارم این حقیقت را مجددا بازگو کنم که :
الف ) پروتکل الحاقی همانگونه که در گزارش بازنگری NPT در سال 2010 با اجماع بر آن تاکید شد از لحاظ حقوقی الزام آور نیست.
ب) کد اصلاح شده ترتیبات فرعی یک توصیه شورای حکام است و بخشی از توافقنامه پادمان جامع آژانس (INFCIRC/153) نیست و بنابراین از لحاظ حقوقی الزام آور نیست.
ج) جمهوری اسلامی ایران به مدت دو سال و نیم به طور داوطلبانه از سال 2003 پروتکل الحاقی و کد اصلاح شده 3.1 را اجرا کرد. ولی پس از اینکه سه کشور اروپائی و آمریکا با گذراندن قطعنامه شورای حکام، که من غیرقانونی بودن آنرا اثبات کرده‌ام، فعالیت‌های صلح آمیز ایران را به شورای امنیت بردند مجبور شد آن را متوقف کند.
بنابراین، محتوای پاراگراف 46 مندرج در خلاصه گزارش دبیرکل با معیارهای حقوقی و واقعیت در تناقض است.
7- در خصوص مطالعات ادعائی و ادعای ابعاد احتمالی نظامی من محبورم به توضیحات قبلی خود استناد کنم. اما، کافی است که به این حقیقت اشاره کنم که ما بی پایه بودن تمامی آن ادعاها در گذشته، بویژه ازطرف آمریکا، شامل ادعاهای ساخت سلاح‌های هسته‌ای در سایت‌های نظامی نظیر پارچین، لویزان را اثبات کرده‌ایم. ضمن اینکه من به شما توصیه می‌کنم گزارشات قبلی مدیرکل را مطالعه کنید، اعلام میدارم که ما فرایند حقوقی برای جبران آسیب عظیم وارده به اعتبار کشوری که همواره به تعهدات بین‌المللی خود پایبند بوده است را پیگیری می‌کنیم.
8- از گزارش دبیرکل انتظار می‌رود که منعکس کننده نتایج راستی آزمایی‌ها آژانس در طول دوره دسامبر سال گذشته تا مارس 2011 باشد. این گزارش شامل جزئیات مفصل غیر ضروری در خصوص اقدامات فنی در جریان و به طور عادی در مجموعه فعالیت‌های هسته‌ای صلح آمیز جمهوری اسلامی ایران است که نقض حفاظت اطلاعات حساس مربوط به مالکیت کشورهای عضو محسوب می‌شود.
آقای رئیس،
همانطور که اطلاع دارید دولتم سفیران ترویکای جنبش عدم تعهد، رئیس گروه 77 و نماینده دائم اتحادیه عرب را برای بازدید از تاسیسات هسته‌ای ما در سال 2004 و 2007 دعوت کرده است . یکبار دیگر با هدف حداکثر شفافیت و بهبود فضای همکاری در میان تمام کشورهای عضو، دولتم تصمیم گرفت با افزایش مدعوین، از نمایندگان سایر گروههای جغرافیایی نیز دعوت بعمل آورد. با این حال، برخی به جای استقبال از چنین پیشنهاد منحصر به فرد تاریخی برای بازدید فعالیت‌های حساس هسته‌ای با طرح دلایل مختلف از مشارکت در این امر خودداری کردند.
خوشوقتم گزارش دهم که در تاریخ 15 و 16 ژانویه 2011 ، با شیوه‌ای موثر از دو کارخانه غنی سازی نطنز از جمله آبشار سالن غنی سازی تا 20% و رآکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک و کارخانه تولید آب سنگین بازدید به عمل آمد. در جریان این بازدید سفرا و نمایندگان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این فرصت را داشتند تا شاهد فعالیتهای پادمان آژانس، از جمله نظارت 24 ساعته، مهر و موم و بازرسان استفاده کردند. علاوه بر این، سفیران با جناب آقای دکتر صالحی، معاون رئیس جمهور و وزیر امور خارجه و آقای دکتر جلیلی دبیر شورایعالی امنیت ملی دیدار نمودند و از جدیدترین خط مشی و فعالیت‌های هسته‌ای، آگاه شدند.
در نشست‌های یاد شده بر عزم جمهوری اسلامی ایران برای تداوم همکاری کامل خود با آژانس در حالی که به فعالیت‌های هسته‌ای خود از جمله غنی سازی بدون هیچگونه وقفه‌ای ادامه می‌دهد، تاکید شد.
نتیجه گیری
آقای رئیس، همکاران محترم،
اجازه دهید در خصوص موضوع بکارگیری انرژی هسته‌ای و سلاحهای هسته‌ای اظهارات خود را با ذکر پیام تاریخی مقام معظم رهبری جمهوری اسلامی ایران به کنفرانس خلع سلاح و عدم اشاعه که در 20 آوریل 2010 در تهران برگزار شد به پایان برم که بدلیل کوتاهی زمان من تنها بخشی از آن را که مرتبط با بحث ما است ذکر می‌کنم:
" علوم و فنون هسته‌ای از بزرگترین دستاوردهای بشریت است و می‌باید در خدمت رفاه و پیشرفت تمامی جوامع بشری قرار گیرد. زمینه بکارگیری علوم هسته‌ای طیف وسیعی از کاربردهای پزشکی، انرژی و صنعتی را در برمی‌گیرد، که هر یک اهمیت اساسی دارد... ملت‌ها در خاورمیانه، همانند سایر ملت‌های جهان، تشنه صلح، امنیت و پیشرفت هستند. آنها حق دارند تا از وضعیت اقتصادی و سعادت نسل آینده خود اطمینان حاصل کنند...ما معتقدیم که دیگر سلاح‌های کشتار جمعی، نظیر سلاح‌های شیمیایی و بیولوژیک، نیز همچنین یک مخاطره جدی برای بشریت است. مردم ایران خود قربانی استفاده از سلاح‌های شیمیایی هستند و از تولید و انبار اینگونه سلاح‌ها بهتر آگاه هستند. ما آماده‌ایم منابع خود را برای مبارزه با این تهدید در دسترس قرار دهیم. ما استفاده از این سلاح‌ها را غیراخلاقی و حرام میدانیم، و بر همه تکلیف است تا انسان را در برابر این فاجعه عظیم حفاظت کنند ".
آقای رئیس،
خود را ملزم می‌دانم بار دیگر همگان را فراخوانم تا بدون اتلاف وقت به این بحث‌های با انگیزه سیاسی در شورای حکام پایان دهند و فصل جدیدی از اعتماد متقابل و همکاری دسته جمعی را به منظور تحقق اهداف اساسنامه آژانس برای ارتقای بکارگیری صلح آمیز انرژی هسته‌ای خدمت به صلح و سعادت در جهان بگشایند.
با توجه به استماع بیانیه گروه کشورهای 1+5 ، لازم است موارد ذیل را اعلام نمایم:
همانطور که در مذاکرات ژنو3 توافق گردید، جمهوری اسلامی ایران به منظور همکاری در زمینه عناصر مشترک با گروه 1+5 ، آنگونه که توسط جناب آقای دکتر جلیلی، دبیر محترم شورایعالی امنیت ملی طی مذاکرات استانبول به روشنی بیان گردید، برای تداوم مذاکرات آمادگی کامل دارد. برای نیل به هر مذاکره موفقی، پذیرش حق مسلم ملت‌ها و ممانعت از چالش با چنین حقی ضرورت اساسی محسوب می‌شود. همانگونه که همگی آگاهید چنین اصلی مبنای گفتگوهای متمدنانه است و به عنوان پیش شرط شناخته نمی‌شود. بر اساس این اصل، جمهوری اسلامی ایران آماده است مذاکرات را هر زمان که گروه 1+5 آمادگی داشته باشد، آغاز نماید. به گروه 1+5 توصیه می‌کنم این فرصت منحصر به فرد را غنیمت شمرده و وضعیت چالش را به وضعیت همکاری تغییر داده و بدون تأخیر پای میز مذاکره حاضر شود.
از توجه گرامی شما متشکرم