در سال 1390، سالی که از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی به عنوان سال جهاد اقتصادی اعلام شده است؛ مرکز امور زنان و خانواده با سرلوحه قراردادن شعار راهبردی سال گذشته یعنی همت مضاعف و کار مضاعف که از اجزای جدایی ناپذیر سیاست کلی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در تمامی زمینه هاست و شاهد مثال آن هم پیشرفت های همه جانبه کشور در عرصه های داخلی و خارجی می باشد؛ با اتکا به عنایت خداوندی و تلاش مجدانه، در زمینه های مختلف حوزه زنان و خانواده اقدام به فعالیت کند.
سال 1389 با همه فراز و نشیبهایش گذشت؛ و ما در حالی این سال را پشت سر می گذاریم که کارنامه مرکز امور زنان و خانواده به دوره پرباری رسیده است. در سالی که گذشت این مرکز به تأسی از رهنمود مقام عظمای ولایت در نامگذاری سال همت و کار مضاعف در کنار دیگر اجزای دولت و همگام با ملت فهیم کشور به ویژه زنان متدین ایران اسلامی، با نگاهی امیدوار به آینده و با تلاش دوچندان در عرصه فکر و اندیشه راهکارها و برنامه های مؤثری را در حوزه زنان و خانواده در سطح کشور عملیاتی نمود و در این راستا، به حول قوه الهی به موفقیت های گوناگونی دست یافت که اهم فعالیت های مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در سال همت مضاعف و کار مضاعف در سطح «داخلی- ملی» و « بین المللی - فراملی» دست آوردهایی به شرح زیر داشته است:
حوزه «داخلی- ملی»:
1)حضور فعالانه و شرکت در کارگروه فرهنگی سفرهای استانی دولت با هدف بهره گیری بیشتر و استفاده بهینه از فرصت سفرهای استانی جهت ایجاد تمرکز، هماهنگی، هم افزایی و اولویت بخشی در زنجیره فعالیت های مربوطه، ساماندهی امور زنان و خانواده و همسویی طرح ها و برنامه های عملیاتی جاری استان ها در این بخش.
2)رایزنی جهت راه اندازی گروه های تخصصی از جمله زنان عشایر، روستایی، خانه دار، سرپرست خانوار، جوانان، ایثارگران زن و.... با هدف رصد کلیه مشکلات و مسائل این گروه های بانوان با تاکید بر مسائل فرهنگی، اعتقادی، اجتماعی و تدوین راهکارهای اجرایی از طریق سازماندهی و جهت دهی بین سازمانی ( در این کارگروه ها تلاش شد فعالیت های مربوط به اقشار مختلف زنان کشور با در نظر گرفتن موقعیت ها و بافت بومی هر استان هماهنگ، هم سو و ساماندهی شود).
3)برگزاری دوره های مختلف آموزشی پیرامون تحکیم بنیان خانواده، تعمیق باورهای دینی، حرفه آموزی و...، تربیت افراد متخصص جهت پاسخگویی به شبهات و اجرای برنامه های خاص در سطح دانشگاهیان به منظور پاسخگویی به ابهامات در زمینه های مختلف سیاسی، وضعیت حقوق بشری زنان در ایران و پرسشگری از دولتهای غربی در خصوص وضعیت نگران کننده زنان، کودکان و خانواده در غرب.
4)اطلاع رسانی گسترده از طریق بهرگیری از فضای مجازی و اینترنتی و راه اندازی پایگاه های مختلف: «سایت مطالبات زنان از غرب، افتتاح سایت شبکه اجتماعی در خصوص سازمانهای مردم نهاد فعال درحوزه زنان و خانواده، افتتاح وب سایت OIC به منظور اطلاع رسانی در امر اجرای این اجلاس به 5 زبان، طراحی و راه اندازی سایت سیستم جامع مسیر زندگی زنان».
5)ارائه خدمات مشورتی و حمایتی به سمن ها که منجر به تشکیل 85 سازمان مردم نهاد در سال 89 شد و حمایت از 156 طرح ارائه شده توسط سمن ها در موضوعات مختلف از جمله 66 طرح با موضوع تحکیم بنیان خانواده، 38 طرح در مباحث فرهنگی و تحکیم باورهای دینی، 24 طرح در خصوص اشتغالزایی و 28 طرح در سایر موارد که منجر به پشتیبانی از برنامه های حمایتی سازمانهای مردم نهاد شد.
6)تاسیس و راه اندازی بنیاد تعاون و توسعه کار آفرینی زنان کشور با همکاری وزارت تعاون با هدف ایجاد اشتغال برای 000/100 نفر با اولویت زنان سرپرست خانوار و فارغ التحصیلان دانشگاهی در سطح کشور در سال 1390.
7)تدوین سند راهبردی طرح و برنامه یکپارچه امور زنان و خانواده با عنوان "طوبی" و تهیه و راه اندازی سامانه ای جهت پایش برنامه های مرکز در راستای مفاد این سند.
8)کمک به اجرای برنامه های تحکیم و تقویت بنیان خانواده و آموزش آیین زندگی متعالی و اخلاقی با همکاری حوزه های علمیه.
9)کمک به توانمندسازی بانوان برای مشاغل خانگی، راه اندازی کارگاه ها و بازارچه های صنایع دستی بومی در سطح استان.
10)تهیه و تدوین آیین نامه «اجرای طرح جامع توسعه امور زنان و خانواده» (مصوب قانون برنامه پنجم) جهت ارائه به هیات دولت.
11)امضاء 58 موافقتنامه در سال 89 که طی آن 105 پروژه و طرح مشترک پیرامون اجرای طرح های اشتغالزایی؛ حمایت از کارآفرینان؛ افزایش امکانات فرهنگی و ورزشی؛ پیشگیری و مقابله با آسیبهای اجتماعی؛ ارتقای وضعیت بهداشت و سلامت جسمانی و روانی زنان؛ شناسایی و حمایت از نخبگان؛ تحکیم بنیان خانواده؛ افزایش مشارکت بانوان در امور فرهنگی- اجتماعی و اقتصادی به اجرا در آمد.
12)راه اندازی بانک های اطلاعاتی زنان نویسنده انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، زنان ایثارگر، تهیه بانک آمار زنان و بانک اطلاعاتی«جامع الاحادیث زنان».
13)تدوین و ارائه 5 لایحه اجرایی، 20 مورد پیشنهاد به دولت و 18 مورد بررسی و ارائه نظرات کارشناسی نسبت به مطالب واصله از سایر مراکز، دستگاه های اجرایی و سازمان های مردم نهاد فعال در حوزه زنان و خانواده.
14)انتشار 35 عنوان سند، کتاب و منابع مرجع از جمله منشور "زن فاطمی"؛ درختواره موضوعی زنان و...، انتشار 7 عنوان طرح تحقیقاتی، تولید 5 عنوان فیلم و کلیپ و چاپ نشریه داخلی.
15)برگزاری و همکاری در اجرای 35 جشنواره، همایش و دیگر مراسم به مناسبت های مختلف.
16)کمک به تهیه و اجرای طرح ها و برنامه های ترویج فرهنگ حجاب و عفاف با تاکید بر فرهنگ عمومی.
17)کمک به ایجاد صندوق ضمانت ویژه زنان نیازمند از طریق تسهیلات بانکی ارزان قیمت.
18)تشکیل ستاد ملی زن و خانواده در دولت دهم و تنظیم آیین نامه های اجرایی آن.
19)اجرای طرح بازنگری و اصلاح ساختار تشکیلاتی امور زنان وخانواده در کل کشور.
20)انتشار فصلنامه طراز و ویژه نامه زن معاصر و ارائه در سومین اجلاس وزرای امور زنان کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی.
21)امضای 58 موافقتنامه که طی آن 105 پروژه و طرح مشترک پیرامون اجرای طرح های اشتغالزایی؛ حمایت از کارآفرینان؛ افزایش امکانات فرهنگی و ورزشی؛ پیشگیری و مقابله با آسیب های اجتماعی؛ ارتقای وضعیت بهداشت و سلامت جسمانی و روانی زنان؛ شناسایی و حمایت از نخبگان؛ تحکیم بنیان خانواده؛ افزایش مشارکت بانوان در امور فرهنگی- اجتماعی و اقتصادی؛ که با حصول برخی از نتایج زیر به اجرا درآمد:
-برگزاری دوره های حرفه آموزی برای حداقل 12245 نفر.
-کمک به شکل گیری 110بنگاه اقتصادی و واحد اعتباری و حمایت از 77 صندوق اعتبارات خرد.
-ایجاد حداقل 1870 فرصت شغلی برای زنان و علاوه بر این موارد، حمایت از 61 پروژه مختلف اشتغالزایی.
-حمایت از 103 تعاونی زنان.
-برگزاری نمایشگاه به صورت ادواری در مرکز 4 استان به منظور کمک به بازاریابی محصولات تولیدی زنان.
-راه اندازی و ایجاد 8 شعبه استانی بنیاد تعاون و توسعه کارآفرینی زنان.
-برگزاری دوره های آموزشی برای حداقل 205125 نفر (در مباحث تحکیم بنیان خانواده، مهارت های زندگی و...) و برگزاری 141 دوره آموزشی در موضوعات مختلف.
-ارائه خدمات ارزیابی سلامت برای 4250 نفر از زنان سرپرست خانوار .
-ارائه خدمات مشاوره در دادگاه های خانواده در30 استان کشور.
-کمک به تجهیز وسایل در 243 آموزشگاه و مدرسه دخترانه.
-حمایت از 20 پایان نامه تحصیلی.
حوزه «فراملی- بین المللی»
1)برگزاری اجلاس وزرای زن کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی(OIC) با هدف ارایه سیمای واقعی زنان مسلمان در جامعه اسلامی و تقویت مشارکت فعال و موثر آنان در زمینه های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در تهران.
2)حضور فعال در عرصه های بین المللی و پیگیری موضوعاتی نظیر کمیسیون مقام زن، اکو (سازمان همکاری های اقتصادی و فرهنگی کشورهای اسلامیECO ، UPR ، UNFPA، ILO، و... .
3)تعامل و دیدار با مسئولین و وزرای امور زنان و خانواده کشورهای مختلف (در داخل و خارج از کشور).
4)ارائه طرح تشکیل مجلس شورای جهانی زنان.
و اما مرکز امور زنان و خانواده در نظر دارد؛ در سال 1390 سالی که از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی به عنوان سال جهاد اقتصادی اعلام شده است؛ با سرلوحه قراردادن شعار راهبردی سال گذشته یعنی همت مضاعف و کار مضاعف که از اجزای جدایی ناپذیر سیاست کلی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در تمامی زمینه هاست و شاهد مثال آن هم پیشرفت های همه جانبه کشور در عرصه های داخلی و خارجی می باشد؛ با اتکا به عنایت خداوندی و تلاش مجدانه، در زمینه های مختلف حوزه زنان و خانواده اقدام به فعالیت کند.
اهم این برنامه ها که در 5 بخش عمده دسته بندی شده اند عبارتند از:
1-الگوسازی زن مسلمان در سطح ملی و بین المللی
1)حمایت از فراتحلیل ها و مطالعات کاربردی و تحلیل و بررسی در خصوص بانوان برگزیده اسلام، مبانی فقهی و حقوق اسلامی و تطبیق مبانی فرهنگ اسلامی ایرانی با شرایط و مقتضیات ملی و بین المللی.
2)مشارکت و حمایت از رسانه ها و برنامه های اجرایی جهت اشاعه الگوی زن مسلمان ایرانی.
3)زمینه سازی جهت برگزاری و شرکت در مجامع اسلامی، ملی، منطقهای و بینالمللی با رعایت ضوابط قانونی جهت تبلیغ دستاوردهای جمهوری اسلامی در کنفرانس های علمی و تخصصی، نمایشگاه ها و... .
4)حمایت از برگزاری کرسی های نظریه پردازی در دانشگاه ها، اتاق فکر و همچنین تالارهای گفتمان در فضای مجازی با موضوع الگوی زن مسلمان در جامعه اسلامی.
5)تعامل و همکاری با کشورها و مجامع اسلامی برای تعریف دیگر برنامه های مشترک در زمینه الگوسازی زن مسلمان و سایر امور.
6)تعامل با نهادهای بین المللی به منظور تاثیرگذاری در قوانین و مقررات بین المللی با محوریت آموزه های اسلامی و سایر موارد مرتبط در حوزه زنان و خانواده.
2-زمینه سازی برای حضور موثر زنان در جامعه
1)تدوین و اجرای برنامه ملی توسعه و ساماندهی پژوهش های مرتبط با امور زنان.
2)حمایت از مراکز ارائه دهنده خدمات مشاوره ای و امداد و نجات در فضای مجازی، به صورت تلفنی و... به زنان و خانواده ها.
3)زمینه سازی و حمایت از برنامه های مربوط به سلامت و نشاط و شناسایی مسائل و دغدغه های زنان در جامعه، خانواده و محیط کار و بهبود آنها.
4)اجرای طرح های مشترک با سازمان های مردم نهاد در راستای محورهای راهبردی مرکز.
5)زمینه سازی جهت استیفای حقوق شرعی و قانونی دختران، زنان و خانواده در تمامی حوزه ها و اجرای نظام جامع حقوقی زنان و مسئولیت های زنان و خانواده.
6)توانمندسازی و ارتقاء ظرفیت های عمومی و تخصصی سازمان های مردم نهاد زنان و خانواده در دو سطح ملی و بین المللی.
7)اجرای برنامه توسعه و ارتقاء توانمندی های زنان متعهد و مدیر و نخبه در عرصه های مختلف زندگی.
8)زمینه سازی مناسب به منظور گردآوری، سازماندهی، تدوین و ارائه اطلاعات و آمار در موضوع زنان و خانواده.
3-تحکیم نهاد خانواده
1)تدوین اسناد راهبردی و الگوهای مربوط به خانواده ایده ال در جامعه اسلامی و پیگیری اجرای آنها.
2)مشارکت و حمایت از طراحی و برگزاری دوره های مشاوره و آموزش خانواده و مهارتهای زندگی از طریق دستگاهها و نهادهای ذیربط برای گروههای خاص جامعه زنان از جمله دانش آموزان، دانشجویان، زوجین در شرف ازدواج، اعضای خانواده.
3)کمک به ساماندهی، تقویت، استاندارد سازی و تائید صلاحیت مراکز مشاوره خانواده در چارچوب ارزشهای اسلامی.
4)حمایت از پیشنهادات، پژوهش و مطالعات مرتبط با زنان و خانواده جهت اصلاح چالش های موجود در قوانین و شیوه اجرا و یافتن خلل های قانونی .
5)حمایت از تحقیقات دانشجویی و توسعه اتاقهای فکر و کرسی های نظریه پردازی و تالارهای گفتمان در فضای مجازی در مورد مسائل پیش روی زنان و خانواده ها.
6)حمایت و مشارکت در برگزاری همایشها، نمایشگاه ها و جشنواره های مرتبط با زنان و خانواده.
7)تعیین شاخصهای تربیت اقتصادی در خانواده .
8)تعامل با نهادهای بین المللی جهت تاثیرگذاری در قوانین و مقررات بین المللی مرتبط به زنان و خانواده با الگوپذیری از آموزه های اسلامی.
4-ارتقاء معنوی و فرهنگی زنان
1)تهیه و اجرای برنامه های تقویت و تعالی فرهنگ و تعمیق باور های دینی و انقلابی زنان و خانواده.
2)پیگیری اجرای «برنامه تقویت و گسترش همه جانبه فرهنگ عفاف و حجاب» بر اساس مصوبات شورای فرهنگ عمومی و ایجاد سازوکار مناسب به منظور امکان پیگیری.
3)معرفی معیارها و الگوهای پوششی برای زن مسلمان جهت استفاده در مجامع عمومی، ادارات، سازمانها و اماکن دولتی با همکاری و حمایت از طراحان لباس با تاکید بر توسعه فرهنگ لباسهای بومی.
4)مشارکت و حمایت از رسانه ها جهت ارتقای جایگاه زن در جامعه.
5-اجرای برنامه جامع اصلاح ساختار اداری و تشکیلات امور زنان و خانواده و استقرار نظامات مدیریتی در مرکز با تاکید بر توانمندسازی سخت افزاری و نرم افزاری
در پایان امید است که در سال جاری منویات مقام عظمای ولایت و مسوولین محترم نظام که بی شک از عوامل راهبردی نقشه راه افتخار آمیز آینده انقلاب و نظام مقدس اسلامی خواهند بود به تحقق بپیوندد.
*مشاور رئیس جمهور و رئیس مرکز امور زنان و خانواده