آزادسازی بازارها، جهانی شدن و صنعتی شدن بخش کشاورزی عوامل مهمی هستند که منجر به تغییر نگرش تولید در بخش کشاورزی گردیده اند. برای هماهنگی با این تغییرات لازم است کشاورزان، به خصوص کشاورزان کوچک-مقیاس خود را مجهز نمایند. بنابراین، برقراری و تقویت پیوندهای بین کشاورزان و صنایع بخش کشاورزی و همینطور بازارهای داخلی و جهانی اجتناب ناپذیر می نماید. یکی از روش های ایجاد چنین پیوندهایی کشاورزی قراردادی (Contract Farming) است
آزادسازی بازارها، جهانی شدن و صنعتی شدن بخش کشاورزی عوامل مهمی هستند که منجر به تغییر نگرش تولید در بخش کشاورزی گردیده اند. برای هماهنگی با این تغییرات لازم است کشاورزان، به خصوص کشاورزان کوچک-مقیاس خود را مجهز نمایند. بنابراین، برقراری و تقویت پیوندهای بین کشاورزان و صنایع بخش کشاورزی و همینطور بازارهای داخلی و جهانی اجتناب ناپذیر می نماید. یکی از روش های ایجاد چنین پیوندهایی کشاورزی قراردادی (Contract Farming) است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت به نقل از روابط عمومی معاونت امورمجلس ، مرکز تحقیقات این معاونت کشاورزی قراردادی؛ راهکاری برای توسعه بخش کشاورزیرا مورد بررسی قرار داد.
براساس این گزارش، کشاورزی قراردادی، خریدار را با تولیدکننده از طریق یک قرارداد الزام آور پیوند می دهد و نوع کالایی که باید تولید شود مشخص می کند. سیستم کشاورزی قراردادی را می توان به عنوان یک مشارکت بین بخش های مختلف زنجیره تولید در نظر گرفت، که تولیدکنندگان بخش کشاورزی مهم ترین رکن آن را تشکیل می دهند.
مرکز تحقیقات در ادامه افزود، در بسیاری موارد کشاورزان کوچک-مقیاس نمی توانند بدون خدمات شرکت های کشاورزی طرف قرارداد رقابت نمایند. موفقیت این روش مستلزم یک تعهد بلندمدت برای طرفین قرارداد است. این روش ظرفیت خوبی برای توسعه کشاورزی در کشورهای در حال توسعه داردو نیز متذکرشد، تجربه کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در این زمینه نیز نشان دهنده موفقیت این نهاد کشاورزی است.
مرکز تحقیقات همچنین بیان کرد، شرایط خاص کشور ما گویای آن است که این الگو می تواند به عنوان گزینه ای برای تقویت پیوند کشاورزان و صنایع وابسته مورد توجه سیاست گزاران و برنامه ریزان قرار گیرد.
در ادامه گزارش آمده است، بررسی مشکلات بخش کشاورزی در ایران نشان دهنده عدم هماهنگی بین بخش های مختلف زنجیره تولید است.
لذا لازم است، با استفاده از سازکاری مناسب ارتباط بخش های مختلف زنجیره تولید به ویژه ارتباط بین تولیدکنندگان و صنایع وابسته را تقویت نمود. کشاورزی قراردادی الگویی است که می تواند بر بسیاری از این نارسایی ها فایق آید. بنابراین، لازم است بستر مناسب برای تقویت سرمایه گذاری داخلی و بین المللی از طریق کشاورزی قراردادی فراهم گردد.
در پایان گزارش بیان شده است: در مراحل اولیه که امکان ارتباط و پیوند بین کشاورزان و صنایع با مشکلاتی همراه است، اتحادیه ها و تشکل های مربوطه می توانند این نقش را ایفا نمایند. با این رویکرد برنامه توسعه صنعت پنبه توسط وزارت جهاد کشاورزی با همکاری بخش های مختلف صنعت تهیه شده و مراحل نهایی خود را می گذراند.
مرکز تحقیقات در پایان یادآور شد: علاوه بر این، الگوی تغییر ساختار صنعت طیور از طریق پرورش قراردادی مدنظر معاونت امور دام قرار گرفته است و برنامه عملیاتی آن در حال تدوین می باشد.
همچنین، محصولات بسیاری در بخش کشاورزی ظرفیت لازم برای توسعه مبتنی بر قراردادها را دارند که از آن جمله می توان به برنج، چای، محصولات گوشتی، محصولات سبزی و صیفی و ... اشاره نمود.