صنعت نفت کشور در دولت تدبیر وامید در شرایطی حساس و بحرانی از دولت پیشین تحویل گرفته شد که گذشته از افزایش تحریم¬هایی که بخشی از آن به دلیل تنش آفرینی¬های بیهوده سیاسی و عدم به کارگیری فنون دیپلماسی انرژی در تعامل با کشورها و بازارهای جهانی بود، بخش دیگرش به دلیل ویژه خواری¬ها و عملکردهای غیر اقتصادی، واگذاری طرح¬ها و پروژه¬ها با ملاحظات سیاسی به نهادهای غیرمتخصص در صنایع نفت وگاز و معطل گذاشتن ظرفیت¬های پیمانکاری و ساخت داخلی بود که در اواخر دهه 1370 و نیمه اول دهه 1380 ایجاد شده و توسعه یافته بود.
عوارض این بی¬تدبیری¬ها و سوء مدیریت و نبود تفکّر راهبردی، کاهش فروش نفت ایران، از دست رفتن بازارها و تسخیر آن توسط حریفان، به صفر رسیدن سرمایه¬گذاری خارجی، به مدارنیامدن فازهای میدان گازی پارس جنوبی و واگذاری فرصت بیشتر به شریک ما، در این میدان و به تبع آن لطمه اساسی به بخش‌های تولیدی، صنعتی و پایین دستی استفاده کننده از گاز این میدان بود.
این رفتارها با صنعتی شد که مهم آن در تولید ناخالص ملی بیش از 50درصد و در صادرات کشور 80 درصد بود در حالی که صنعت نفت به عنوان پایه و محور توسعه اقتصادی کشور صنعتی است که می¬تواند پیرامون خود قطب¬های توسعه و رشد صنعتی و اقتصادی ایجاد کند و نیروی محرکه اقتصادی غیرنفتی با استفاده از مزیت نسبی نفت و گاز باشد و منابع لازم را برای توسعه همه جانبه از طریق تامین بخش مهمی از منابع صندوق توسعه¬ ملی فراهم کند.
در نزدیک به یک سالی که از شروع به کار دولت تدبیر و امید می¬گذرد وزارت نفت و مجموعه شرکت¬ها و نهادهای وابسته به آن در پرتو مدیریت علمی و روزآمد، نگاه دوربرد و واقع گرا در هدایت این صنعت به سمت و سوی دومین دستگاه دیپلماسی کشور و پیشقراول دیپلماسی انرژی هدفمند به سوی همکار¬های جدید و مقالات گسترده بین المللی، یکی از شاخص¬ترین و پویاترین نهادهای این دولت بوده است.
هدف دوربرد ما این است که ثروت زیرزمینی نفت به سرمایه روی زمینی تجدیدپذیر تبدیل گردد؛ به نفت به عنوان سرمایه (و نه محل تامین درآمد دولت) نگریسته شود. سیاست¬های توسعه‌ای جدید صنعت نفت برمبنای این تفکر شکل گرفته است تا در ضمن، محملی باشد که رویکرد تبدیل اقتصاد ملی از یک اقتصاد بازرگانی و خدماتی محور عملی گردد. در این راستا و همپا با اصول و برنامه¬های سیاست خارجی کشور، صنعت نفت با بهره‌جویی از فرصت پیش آمده در تنش‌زدایی در روابط خارجی کشور، راه را برای همکاری¬های تکنولوژیک و بهره‌مندی ازدانش فنی و فناوری¬های برتر خارجی و مشارکت¬های بین المللی هموار سازد. هدف ما در دوره جدید فعالیت¬های صنعت نفت، اثرگذاری در معادلات جهانی انرژی، ایفای نقش موثرتر در تامین امنیت انرژی جهان و بر این مبنا، قراردادهای نفتی را با توجه به واقعیات روز و آیندۀ صنعت نفت مورد تجدید نظرقرارداده و آن¬ها را جذاب تر و برمبنای برد-برد برای طرفین باز آفرینی کرده ایم.
نماد بارز این تحولات را در سخنرانی مهندس زنگنه در نوزدهمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی (اردیبهشت 93)، می¬توان سراغ کرد که در واقع مانیفست صنعت نفت در نگرش¬ها و رویکردهای نوین آن برد. او با تاکید بر سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب در باب اقتصاد مقاومتی، گفت که، این سیاست‌ها همراه با مواد و مفّاد سند چشم‌انداز و سیاست¬های اصل 44 قانون اساسی می¬تواند همه آرزوهای ما را در حوزه اقتصاد ونفت تحقق بخشد.... او در این سخنرانی تصریح کرد:"اقتصاد مقاومتی یک اقتصاد درونگرا و منزوی را ترسیم نمی¬کند بلکه به عکس .... سیاست‌هایی رابرای تحقق اقتصاد درونزا و در عین حال برون‌گرا مشخص می‌سازد."
اقتصاد مقاومتی به صراحت افتخار ایرانیان را به ایرانی بودن، اتکاء بر فعالیت‌های غالب بخش خصوصی، فعالیت¬های دانش‌بنیان و کارآفرینی فعالان حوزه اقتصادی را نوید می¬دهد. وزیر نفت برعزم جدّی وزارت نفت بر حمایت از ساخت داخل و ارتقاء فناوری ملّی تاکید کرده است. در این روند توسعه، فرصت¬های بیشماری برای ظرفیت¬های پیمانکاری و سازندگان داخلی و گسترش فضای رقابتی به گونه‌ای است که در گزینش آنان، عناصری چون قیمت، زمان و کیفیت و تکنولوژی برتر را ملاک گزینش قرار دهد.
در واقع سیاست¬های صنعت نفت در دولت امیدو تدبیر استفاده از تمامی پتانسیل¬ها و فرصت‌هایی است که در جامعه برای کسب بیشترین ارزش افزوده، ارتقاء فنّاوری ملی وبهره‌مندی از تکنولوژی روز دنیا، ایجاد فرصت برای رشد و توسعه بخش خصوصی و بهره‌گیری از بازارهای سرمایه بین¬المللی برای پویاسازی ظرفیت¬های داخلی است.
صنعت نفت در دولت تدبیر و امید، کمر همّت به توسعه راستین پایتخت گازی جهان یعنی پارس جنوبی پرداخته و تمام عزم خود را جزم کرد، که تا قبل از 5/3 سال پیش‌رو، 17 فاز پارس جنوبی را تمام کند. وزارت نفت در تلاش است که به این شیوه ظرفیت¬های معطل مانده داخلی را احیاء وزمینه¬های رشد آن را فراهم کند. در حال حاضر دو ردیف از فازهای 15 و16 که از مهم¬ترین فازهای پارس جنوبی است به تولید رسیده و ردیف¬های 3 و4 تا پایان امسال وارد مدار تولید خواهد شد و تا پایان سال 1395 تولید این میدان به یک میلیارد متر مکعب گاز و یک میلیون بشکه میعانات گازی در روز خواهد رسید. تاکنون بیش از 95 درصد تکمیل فاز 12 به انجام رسیده است.
همچنین فعالیت¬های گسترده برای افزایش ظرفیت تولید و صادرات نفت طی یک سال اخیر به انجام رسیده و حجم صادرات- به رغم تحریم¬ها- افزایش یافته است به گونه¬ای که تا کمتر از چهار سال آینده یک میلیون بشکه به ظرفیت تولید افزوده می¬شود، میزان روزانه تولید به 7/5 میلیون بشکه خواهد رسید آغاز به کار ساخت 8 واحد کوچک پالایشگاهی با ظرفیت 60 هزار بشکه میعانات گازی در روز و واگذاری آن به بخش خصوصی واقعی، فرصت عظیمی را برای این بخش فراهم کرده است. به این ترتیب ما به نقطه¬ای می¬رسیم که دیگر میعانات گازی برای صادرات نخواهیم داشت و تمام تولید آن در داخل کشور فرآورش خواهد شد.
ایجاد واحدهای جدید ”ال ان جی LNG" نیز در دستور کار قرار دارد که با راه اندازی این طرح حجم کار زیادی برای پیمانکاران و سازندگان داخلی ایجاد می¬شود؛ کسب و کار در زمینه¬های تبدیل گاز طبیعی به ال ان جی، حمل و نقل و ذخیره¬سازی ال ان جی و سوخت-رسانی به مناطق دور افتاده فعال خواهد گشت و در ضمن کمک شایانی به رشد الگوی اشتغال کشور خواهد شد.
در عرصه زیست‌محیطی و تحقق نگره "اقتصاد سبز" دولت تدبیر و امید، گام¬های مهمی در یک سال گذشته برداشته شده است و مجلس شورای اسلامی اعتباری 100 میلیارد دلاری برای ساخت و تولید تجهیزات گوناگون مدیریت مصرف تخصیص داده که بخش مهمی از این اعتبار به صنعت نفت مربوط می¬شود و سازندگان داخلی می¬توانند بر پایه رعایت شرایط رقابتی، قیمت و زمان و فناوری برتر از این اعتبار بهره¬مند شوند.
گام بسیار مهم دیگر در این راستا حذف تولید بنزین¬های پتروشیمی (با ترکیبات حلقوی فوق‌العاده سرطان‌زا) به رغم جو سازی‌ها گسترده دلواپسان و مهرورزان!.. و عاملان ایجاد این تهدید، بود که با حذف آن و اقدام به واردات بنزین با استاندارد یورو چهار و همچنین آماده‌سازی پالایشگاه‌های کشور برای تولید بنزین با این استاندارد بود که اهالی چند کلان شهر پس از چندین سال توانستند روزهایی با هوای پاک را، که در خاطره‌شان بود، دوباره زنده کنند.
در عرصه پتروشیمی نیز گذشته از سازماندهی اقدام‌ها در بورس و فرابورس و تامین منابع مردمی برای توسعه محصولات پتروشیمی و تحولات در قیمت گذاری‌ها، نظر به آن که بیشتر محصولات پتروشیمی صادر می‌شود و بخش عمده تاسیسات پتروشیمی در شهرهای بندری ایجاد شده، ایجاد واحدهایی در داخل کشور، عمدتا با سرمایه گذاری‌های مردمی، مد نظر قرار گرفته است. گفتنی است که هریک ازاین واحدها به شکل مستقیم یا غیر مستقیم دست کم 30 هزار ظرفیت شغلی ایجاد می کند.
یک تحول دیگر این دوره، توجه ویژه صنعت نفت به بازیابی بی‌هویت تاریخی خود است که این مهم در آینده‌ای نه چندان دور در مجموعه موزه‌های صنعت نفت (در مسجدسلیمان، آبادان، تهران، سبزوار و ...) تجلی پیدا خواهد کرد و نسل‌های گوناگون با مشاهده اشیاء، ماشین‌آلات، دستگاه‌ها و مدارک و مستندات از نزدیک با تاریخ تحولات صنعت نفت کشور در سده اخیر و شیوه‌های اکتشاف، حفاری، استخراج تولید و توزیع نفت آشنا خواهد شد.
در عرصه فرهنگ و هنر نیز گام‌های مهمی برداشته شده و گذشته از امضاء تفاهم‌نامه‌ای جامع با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در زمینه اقدام‌های فرهنگی، با نهادهای اصیل هنری و هنرمندان برجسته کشور در عرصه رادیو و تلویزیون، سینما و هنرهای تجسمی مراوداتی برقرار شده که به شکل‌های گوناگون در آثار (با پس‌زمینه نفتی) تجلی پیدا خواهد کرد و صنعت نفت سهم خود را در توسعه فرهنگی کشور ادا خواهد کرد.
در نهایت این که از ابتدای سال 1393 تدوین برنامه ششم توسعه (99-1395) صنعت نفت و گاز آغاز شده و شاخص‌هایی چون توجه ویژه به بهره‌برداری از میدان‌های مشترک، جلوگیری از خام فروشی و گسترش تولید فرآورده‌های متنوع تر، بهینه‌سازی مصرف انرژی، گازرسانی به تمام روستاها. حضور فعال‌تر و گسترده‌تر بخش خصوصی، ارتقاء توان پیمانکاری عمومی، بالا رفتن ظرفیت ساخت داخل (تا جایی که ایران مرکز ثقل همسایگان برای خرید تجهیزات شود) و حمایت اساسی از شرکت‌هایی دانش بنیان از آن جمله است شتاب گرفتن این قطار بزرگ که به مقصد توسعه و آبادانی و به فضای دوستی و همکاری می‌رود به نفع همه ایرانیان و همه مردمان دنیاست که تولیدات و فرآورده‌های صنعت نفت ایران بهره‌مند می‌شوند.