به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت، متن مصوبه هیئت وزیران به شرح زیر است:

وزارت راه و شهرسازی مجاز است با هماهنگی معاونت حقوقی رییس‌جمهور (امور توافق های بین‌المللی) و وزارت امورخارجه نسبت به انجام مذاکره، پیش امضا (پاراف) و امضای موقت موافقتنامه کشتیرانی تجاری دریایی در دریای خزر بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت‌های فدراسیون روسیه، جمهوری آذربایجان، جمهوری قزاقستان و جمهوری ترکمنستان در چارچوب متن پیوست که تأیید شده به مهر دفتر هیئت دولت است، ظرف سه سال از تاریخ ابلاغ این تصویب نامه اقدام و مراحل قانونی را تا تصویب نهایی پیگیری نماید.

اسحاق جهانگیری، معاون اول رييس جمهور، این مصوبه را برای اجرا به وزارت راه و شهرسازی و وزارت امور خارجه ابلاغ کرد.

بسمه تعالي‌

موافقتنامه كشتيراني تجاري دريايي در درياي خزر بين دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت ...

مقدمه

دولت جمهوري اسلامي ايران و دولت ... كه‌ از اين پس‌ با عنوان «طرفهاي‌ متعاهد» به آنها اشاره‌ خواهد شد، نظر به تحكيم و گسترش مناسبات بين دو كشور در زمينه حمل و نقل دريايي بر اساس اصول آزادي كشتيراني دريايي، برابري و منافع متقابل طبق قوانين و مقررات داخلي طرف های متعاهد، به شرح زیر توافق نمودند:

ماده ‌1- تعاريف

از نظر اين موافقتنامه، معاني اصطلاحات به‌كار رفته به شرح زير مي‌باشد:

1- « مقام صلاحیت دار»:

- برای دولت جمهوری اسلامی ایران: وزارت راه و شهرسازی (سازمان بنادر و دریانوردی)؛

- برای دولت ... : ... .

2- «کشتی طرف متعاهد»: هر شناور تجاری دریارو که در یک طرف متعاهد طبق قوانین و مقررات ملي آن كشور به ثبت رسیده باشد و تحت پرچم آن كشور تردد نماید. این اصطلاح شامل کشتی های جنگی، شناورهای گشت ساحلی و انتظامی، ماهیگیری، بيمارستاني، دولتی مورد استفاده در امور غیر تجاری و شناورهای تحقیقاتی و همچنین شناورهایی که دارای کارکرد عمومی می باشند، نمی شود.

3- «شرکت کشتیرانی طرف متعاهد»: شخص حقوقی یا دیگر نهادی که در یکی از طرفهای متعاهد براساس قوانین و مقررات لازم الاجرای آن به ثبت رسیده، دارای محل اقامت یا مقر ثبت شده در آن طرف متعاهد می باشد و مجاز به دریانوردی بین المللی است. این اصطلاح شامل شخص حقیقی که دارای ویژگی های فوق باشد نیز می شود.

4- «خدمه»: هر فردی كه در كشتي‌ هر يك‌ از طرفهاي‌ متعاهد به كار گمارده شده و نام وي در فهرست‌ خدمه كشتي درج گرديده و داراي‌ شناسنامه دريانوردي باشد.

5- « بندر طرف متعاهد»: محلي در درياي خزر كه داراي موقعيت و تأسيسات بندري می باشد و بر روي كشتيراني تجاري بين‌المللي باز است.

6- «مسافر»:‌ فردی كه‌ به موجب قرارداد حمل به وسيله كشتي به عنوان مسافر حمل شود، بدون آن كه نام وي در فهرست خدمه كشتي هر يك‌ از طرفهاي متعاهد ذكر شده باشد و یا به موجب قرارداد در آن‌ به انجام كاري اشتغال داشته باشد.

ماده ‌2- اهداف

اهداف این موافقتنامه به شرح زير است:

الف- تنظيم و گسترش روابط در زمينه حمل و نقل دريايي در درياي خزر بين طرف هاي متعاهد؛

ب- ايجاد هماهنگي هاي لازم در كشتيراني در درياي خزر؛

پ- مساعدت جهت گسترش روابط تجاري-اقتصادي بين طرف هاي متعاهد.

ماده 3- زمينه هاي همكاري

طرفها از روابط ثمر بخش بين مقام های صلاحیتدار به ويژه از طريق انجام رايزني ها و گسترش تبادل اطلاعات استقبال مي نمايند.

همكاري های مزبور شامل موارد زیر خواهد بود:

الف- ايجاد شرايط مناسب جهت استفاده مؤثر از بنادر طرف هاي متعاهد در درياي خزر؛

ب- تامين ايمني و امنيت در درياي خزر براي كشتي ها، خدمه، بار و مسافر؛

پ- تاكيد بر لزوم حفاظت محيط زيست در درياي خزر؛

ت- توسعه روابط و تبادل اطلاعات در زمينه هاي اقتصادي، علمي و فني حمل و نقل دريايي در درياي خزر؛

ث- تبادل نظر در خصوص فعاليت سازمان هاي بين المللي كه در مسائل كشتيراني تجاري فعاليت دارند و نیز موافقتنامه هاي بين المللي مربوط به حمل و نقل دريايي.

ماده 4- توسعه حمل و نقل دریایی

1- طرفهای متعاهد اقدامات زیر را اتخاذ خواهند کرد:

الف) کمک به توسعه حمل و نقل دریایی بین طرفهای متعاهد در درياي خزر و تلاش های مشترک برای رفع مشکلاتی که ممکن است مانع گسترش حمل و نقل دریایی بین بنادر طرفهای متعاهد شود.

ب) ارتقای مشارکت نامحدود شرکتهای کشتیرانی طرفهای متعاهد در حمل و نقل کالا و مسافر بین کشورهای خود و همچنین بین یک طرف متعاهد و هر کشور ساحلي ديگر در درياي خزر.

2- کشتی های هریک از طرفهای متعاهد می توانند به بنادر طرف متعاهد دیگر وارد شوند و همچنین به حمل و نقل مسافر و بار بین طرفهاي متعاهد و نیز بین هر یک از طرفهای متعاهد و کشورهای ساحلي ديگر در درياي خزر بپردازند.

3- مفاد بندهای (1) و (2) این ماده به حقوق شرکتهای کشتیرانی ساير کشورهای ساحلي درياي خزر و همچنین کشتیهایی که تحت پرچم ساير کشورهای ساحلي درياي خزر به حمل و نقل دریایی بین بنادر طرفهای متعاهد و بنادر کشورهای ساحلي ديگر مبادرت می ورزند، لطمه ای وارد نخواهد ساخت.

ماده 5- عدم تبعیض و رقابت آزاد

 طرفهاي متعاهد قواعد رقابت آزاد و عدم تبعیض در کشتیرانی بین المللی در درياي خزر را رعایت خواهند نمود.

ماده 6- نمایندگی و شعبه

 شرکتهای کشتیرانی یک طرف متعاهد می توانند نسبت به تأسیس نمایندگی یا شعبه در قلمرو طرف متعاهد دیگر بر اساس قوانین و مقررات لازم الاجرا در طرف متعاهدی که نمایندگی یا شعبه مذکور در آن تأسیس می شود، اقدام نمایند.

ماده 7- انتقال آزاد درآمد

هر یک از طرفهاي‌ متعاهد طبق قوانين و مقررات‌ ملی خود به شرکتهای کشتیرانی طرف متعاهد دیگر حق استفاده، تسعیر و انتقال آزاد درآمد حاصل از خدمات کشتیرانی ارائه شده در کشور خود را اعطاء خواهد نمود.

ماده 8- رفتار با کشتی ها در بنادر

هريك‌ از طرفهاي‌ متعاهد در بنادر خود نسبت به کشتی ها، بارها، خدمه و مسافران طرف متعاهد دیگر در موارد زیر همان رفتاری را خواهد داشت که نسبت به کشتیها، بارها، خدمه و مسافران کشتی کشور خود معمول می دارد:

- دسترسی به بنادر طرفهای متعاهد،

- طرز رفتار در طول مدت توقف و خروج از بنادر،

- استفاده از تسهیلات بندری برای حمل بار یا مسافر،

- دسترسی به تمامی خدمات و تسهیلات بندری.

ماده‌ 9- تسهیل حمل و نقل دریایی

طرفهای متعاهد در حدود قوانین و مقررات لازم الاجرا در قلمرو خود، تمامی اقدامات لازم را اتخاذ خواهند نمود تا تشریفات اداری، گمرکی و بهداشتی و همچنین هرگونه تشریفات بندری دیگر حاکم در بنادر خود را تسهیل و ساده سازی نمایند.

ماده 10- موضوعات خارج از حیطه شمول موافقتنامه

1- این موافقتنامه امتیازهای کشتیرانی ساحلی (کابوتاژ)، یدک کشی، راهنمایی و سایر خدمات مربوط به حمل و نقل دریایی که برای شرکتهای کشتیرانی یا سایر موسسات و همچنین برای اتباع یا ساکنین طرف متعاهد اختصاص یافته است را شامل نخواهد شد.

2- با وجود این، مفاد بند (1) این ماده در مورد کشتیرانی ساحلی، چنانچه کشتی هر یک از طرفهای متعاهد بین بنادر طرف متعاهد دیگر برای تخلیه بار یا پیاده کردن مسافر حمل شده از ساير كشورهاي ساحلي یا بارگیری یا سوارکردن مسافر بر روی کشتی و حمل آنها به کشور ساحلي ديگر به فعالیت بپردازد، اعمال نخواهد شد.

ماده‌ 11- ورود، گذر و اقامت خدمه

1- هر یک از طرفهای متعاهد در زمان توقف کشتی طرف متعاهد دیگر در بنادر خود، به خدمه کشتی مزبور که دارای یکی از مدارک موضوع بندهای (1) و (3) ماده (14) این موافقتنامه می باشند، در اسرع وقت اجازه خواهد داد تا طبق قوانین و مقررات لازم الاجرای آن طرف متعاهد به ساحل بروند و در محوطه شهر بندری توقف نمایند، مگر آن که دلایل موجهی برای عدم اجازه به جهات بهداشت عمومی، ایمنی عمومی، نظم عمومی یا امنیت ملی داشته باشد.

در صورت امتناع از اعطای اجازه مزبور، مراتب بنا به درخواست، همراه با دلایل یاد شده از طریق نمایندگی سیاسی یا کنسولی به طرف متعاهد مربوط اعلام خواهد شد.

2- هر خدمه ای که دارای مدارک مورد اشاره در بند هاي (1) و (3) ماده (14) این موافقتنامه و در صورت لزوم روادید می باشد می تواند از قلمرو طرف متعاهد دیگر برای اهداف زیر گذر نماید:

الف) ملحق شدن به كشتي خود يا انتقال به كشتي ديگر؛

ب) ملحق شدن به كشتي خود در كشور ديگر يا براي بازگشت به كشور موطن خود؛

پ) هرگونه منظور ديگر كه به تأئيد مقامهای صلاحیت دار طرف متعاهد دیگر رسیده باشد.

3- مقام های صلاحیت دار طرفهای متعاهد برای هر خدمه ای که در قلمرو آنها در بیمارستان پذیرش شده باشد، برای مدت زمان لازم جهت درمان، اجازه اقامت را صادر خواهند نمود.

4- طرفهای متعاهد با رعایت بند (1) این ماده، حق ممانعت از ورود افراد نامطلوب به قلمرو خود را حتی در مواردی که این افراد دارای مدارک موضوع ماده (14) این موافقتنامه و در صورت لزوم روادید باشند، برای خود محفوظ می دارند.

5- مفاد بندهای (1) تا (4) این ماده تأثیری بر قوانین و مقررات طرفهای متعاهد در زمینه ورود، گذر، اقامت و خروج افراد بیگانه نخواهد داشت.

ماده 12- همكاري فنی

طرفهاي متعاهد همه‌ امكانات خود را براي توسعه همكاري‌هاي دوجانبه ‌دريايي‌ در زمينه كشتيراني تجاري در درياي خزر‌ به كار خواهند گرفت و شرکتهای کشتیرانی و هر موسسه مرتبط با حمل و نقل دریایی خود را به گسترش فعالیت در تمامی زمینه های همکاری در اين دريا ترغیب خواهند نمود. اين‌ همكاري از قبیل ‌موارد زير خواهد بود:

- تجسس و نجات؛

- حفاظت از محیط زیست دریایی؛

- مدیریت دریایی؛

- آموزش دریایی؛

- ایمنی دریایی؛

- تبادل اطلاعات.

ماده 13- شناسایی متقابل مدارک کشتی

1- هریک از طرفهای متعاهد، تابعیت کشتی طرف متعاهد دیگر را بر اساس اسناد موجود در کشتی صادره توسط مقامهای صلاحیت دار طبق قوانین و مقررات لازم الاجرا در طرف متعاهدی که کشتی تحت پرچم آن می باشد، به رسمیت خواهد شناخت.

2- هر طرف متعاهد همه اسناد کشتی طرف متعاهد دیگر را که مربوط به تجهیزات، خدمه و ظرفیت کشتی باشد و همچنین سایر گواهینامه ها و اسناد صادره توسط مقامهای صلاحیت دار طبق قوانین و مقررات لازم الاجرا در طرف متعاهدی که کشتی تحت پرچم آن می باشد، به رسمیت خواهد شناخت.

3- هر یک از طرفهای متعاهد گواهینامه های بین المللی اندازه گیری ظرفیت را كه با رعايت ضوابط كنوانسيون‌هاي بين‌المللي مربوط توسط مقام هاي صلاحيتدار طرف متعاهد دیگر صادر شده و يا مورد شناسايي قرار گرفته باشد، به رسمیت خواهد شناخت. کشتی های یک طرف متعاهد که دارای گواهینامه های اندازه گیری ظرفیت معتبر می باشند از اندازه گیری مجدد در بنادر طرف متعاهد دیگر معاف خواهند بود.

ماده 14- مدارک شناسایی خدمه

1- هر یک از طرفهای متعاهد مدارک شناسایی رسمی خدمه ای که از اتباع طرف متعاهد دیگر می باشند و به آنها اجازه عبور از مرز کشور را می دهد و توسط مقام های صلاحیت دار طرف متعاهد اخیر صادر شده است، به رسمیت خواهد شناخت و به دارندگان این مدارک حقوق موضوع ماده (11) این موافقتنامه را اعطاء خواهد نمود.

این مدارک عبارتند از:

- برای اتباع دولت جمهوری اسلامی ایران - مدرك شناسايي دريانوردان؛

- برای اتباع دولت ... - ... .

2- طرفهای متعاهد حداکثر سی روز پس از لازم الاجرا شدن این موافقتنامه، مدارک نمونه موضوع بند (1) این ماده را از طریق مجاری دیپلماتیک مبادله خواهند نمود. طرفهای متعاهد هرگونه تغییر در نوع مدارک مزبور را نیز حداکثر سی روز قبل از انجام تغییر یا ارائه آن، به یکدیگر اطلاع خواهند داد.

3- خدمه کشتی یک طرف متعاهد که از اتباع کشور ثالث می باشند باید دارای مدارک صادر شده توسط مقامهای صلاحیت دار طرف متعاهد دیگر یا کشور ثالثی باشند که مدارك آنها توسط مقامهای صلاحيتدار آن طرف متعاهد شناسايي شده باشد و به آنها اجازه می دهد از مرز کشور عبور نمایند.

ماده‌ 15- کمک و مساعدت

1- چنانچه کشتی یک طرف متعاهد در قلمرو طرف متعاهد دیگر دچار سانحه ای شود یا با خطر دیگری مواجه شود، مقام های صلاحیت دار طرف متعاهد دیگر تا همان حدی که با کشتی تحت پرچم خود رفتار می نمایند، تمامی اقدامات لازم را برای کمک و مساعدت به خدمه، مسافران، کشتی و بار به عمل خواهند آورد.

2- مقام های صلاحیت دار طرف متعاهدی که کشتی طرف متعاهد دیگر در قلمرو آن دچار سانحه شده یا با هر خطر دیگر موضوع بند (1) این ماده مواجه شده است در اولین فرصت ممکن حادثه را به نزدیکترین نمایندگی کنسولی طرف متعاهد دیگر اعلام خواهد نمود.

3- بروز سانحه یا وضعیت اضطراری برای کشتی یکی از طرفهای متعاهد در قلمرو طرف متعاهد دیگر باید فوری توسط مقام های صلاحیت دار یک طرف متعاهد به آگاهی مقام های صلاحیت دار طرف متعاهد دیگر برسد. تجهیزات و سایر اموال، بار، قطعات یدکی و تدارکات موجود بر روی کشتی خسارت دیده از کلیه حقوق گمرکی، عوارض و مالیات ها معاف خواهند بود، مشروط بر اینکه برای اهداف تجاری در قلمرو آن طرف متعاهد ترخیص نشده باشند.

4- مفاد بندهای (1) تا (3) این ماده خدشه ای به حق اقامه دعوی برای مطالبه هزینه های مربوط به خدمات جستجو و نجات دریایی، مساعدت و کمک ارائه شده به کشتی، مسافران، خدمه و بار آن وارد نخواهد کرد.

ماده 16- رعایت قوانین لازم الاجرا

1- کشتی های یک طرف متعاهد، همچنین بار ها، خدمه، مسافران آنها در زمانی که در قلمرو طرف متعاهد دیگر

می باشند مشمول قوانین و مقررات لازم الاجرا در آن طرف متعاهد به ویژه مقررات راجع به ایمنی حمل و نقل دریایی، ورود، توقف و خروج خدمه و مسافران، ورود و خروج بار، عبور از مرز، مهاجرت، گمرکات، مالیات، حفاظت از محیط زیست و نیز مقررات بهداشتی خواهند بود.

2- کشتی های یک طرف متعاهد در زمانی که در قلمرو طرف متعاهد دیگر هستند مشمول مقررات مربوط به تجهیزات، تسهیلات، وسایل ایمنی، اندازه گیری و قابلیت دریانوردی کشتی خواهند بود که براساس موافقتنامه های بین المللی مرتبط، برای کشور صاحب پرچم الزام آور می باشد.

ماده 17 - كار گروه مشترك

كار گروه مشتركي متشكل‌ از نمايندگان مقام هاي صلاحیتدار به تناوب‌ و به‌ شكل‌ ادواري در قلمرو هر يك از طرفهاي متعاهد و يا بنا به درخواست هر يك از طرفهاي متعاهد در موارد زير تشكيل خواهد شد:

الف- بحث‌ و بررسي در مورد مسائلی که ممکن است در اجراي‌ اين‌ موافقتنامه بروز نماید‌؛

ب- انجام مطالعات مشترك درخصوص ارائه خدمات‌ جديد در زمينه حمل و نقل‌ دريايي‌.

ماده‌ 18- حل و فصل اختلافات

1- هرگونه اختلاف ناشی از اجرا یا تفسیر این موافقتنامه، از طریق مذاکره توسط مقام های صلاحیت دار طرفهای متعاهد حل و فصل خواهد شد.

2- چنانچه اختلاف از طریق فوق حل و فصل نشود، موضوع از طریق مجاری دیپلماتیک حل و فصل خواهد شد.

ماده‌ 19- اصلاح موافقتنامه

اين موافقتنامه تنها با توافق كتبي طرفهاي متعاهد كه به صورت پروتكل هاي جداگانه تهيه مي گردد و جزء لاينفك اين موافقتنامه خواهد بود، مي‌تواند اصلاح شود. هرگونه اصلاح با رعايت مفاد ماده (22) اين موافقتنامه لازم‌الاجرا خواهد شد.

ماده‌ 20- ارتباط با ساير موافقتنامه ها

اين موافقتنامه و ترتيبات اجرايي آن خدشه اي به اجراي تعهدات ناشي از ساير موافقتنامه هاي دو جانبه، چند جانبه يا بين المللي كه به امضا و تصويب طرفهاي متعاهد رسيده است، وارد نخواهد کرد.

ماده‌ 21- ارتباط موافقتنامه با وضعيت حقوقي درياي خزر

هيچ يك از مفاد اين موافقتنامه به نحوي تعبير نخواهد شد كه پيش داوري نسبت به نتايج مذاكرات مربوط به وضعيت حقوقي نهايي درياي خزر تلقي شود.

ماده‌ 22- لازم‌الاجرا شدن‌

1- اين موافقتنامه طبق قوانين و مقررات ملي هر يك از طرفهاي متعاهد به تصويب مراجع صلاحيتدار آنها خواهد رسيد. طرفهاي متعاهد تصویب موافقتنامه را از طریق اطلاعیه کتبی از طریق مجاری دیپلماتیک به یکدیگر اطلاع خواهند داد. این موافقتنامه سي روز پس از تاريخ اطلاعيه ای که مؤخر بر اطلاعیه طرف متعاهد دیگر صادر شده است، لازم الاجرا خواهد شد.

2- این موافقتنامه برای دوره زمانی نامحدود منعقد گردیده است. هر یک از طرفهای متعاهد می تواند با ارائه یادداشت کتبی به طرف متعاهد دیگر این موافقتنامه را فسخ نمایند. در این صورت موافقتنامه سی روز پس از تاریخ دریافت یادداشت مزبور توسط طرف متعاهد دیگر، از درجه اعتبار ساقط خواهد شد.

ماده 23 – زبان

اين موافقتنامه شامل يك مقدمه و بيست و سه ماده در دو نسخه اصلي به زبان هاي فارسي، ... و انگليسي تنظيم شده است و هر سه متن از اعتبار يكسان بر خوردار خواهند بود. در صورت اختلاف در تفسير، متن انگليسي ملاك خواهد بود.

اين موافقتنامه در ... در تاريخ ... هجـري شمسي برابر با ... ميلادي به امضاء نمايندگان دولت هاي جمهوري اسلامي ايران و ... رسيد.

از طرف دولت  جمهوري اسلامي ايران  ...

از طرف دولت...