توجه به زیرساختها و انجام کارهای زیر بنایی و فراهم کردن زمینههای لازم برای حرکت قطار اقتصاد ایران در ریل توسعه پایدار یکی از مهم‌ترین اهداف و اولویتهای دولت یازدهم بوده است. بر کسی پوشیده نیست حوزه حمل و نقل یکی از مهم‌ترین پیش نیازهای حرکت در این مسیر است و دولت یازدهم در این حوزه دستاوردهای بسیار مهمی داشته است. نوسازی ناوگان هوایی و انعقاد قراردادهایی برای خرید هواپیماهای نو یکی از مهم‌ترین اقدامات دولت یازدهم در این حوزه به شمار می آید.
تحویل 4 فروند هواپیمای ATR روز سه شنبه 27 اردیبهشت ماه در فرودگاه مهرداد در کنار سه فروند ایرباس که قبلا تحویل شده بودند تنها نشانهای از آغاز یک حرکت مهم و بزرگ برای نوسازی این ناوگان مهم است. هر چند برخی رسانهها با اهداف خاص سیاسی می‌خواهند دستاورد دولت یازدهم در باز کردن راه خرید هواپیماهای نو به کشور را کوچک جلوه دهند و اینگونه القاء کنند که اساسا خرید هواپیما اولویت کشور نبوده است اما مردم و متخصصان کشورمان به خوبی واقف هستند که خرید هواپیما برای چند دهه به یک رویا تبدیل شده بود و یکی از مهم‌ترین دستاوردهای برجام تحقق این رویا است. با به سرانجام رسیدن قراردادهایی که برای خرید هواپیما شده است، ایران به هاب منطقه‌ای در حوزه حمل و نقل هوایی تبدیل میشود و علاوه بر اشتغالزایی گسترده و کاهش شدید هزینه‌های سفرهای خارجی و همچنین کاهش هزینه‌های حمل بار به توسعه صنعت گردشگری هم کمک شایان خواهد شد.
حمل و نقل در اولویت
با توجه به اهمیت مضاعف صنعت حمل و نقل در توسعه اقتصادی بعد از شروع مذاکرات با قدرت‌های غربی در دولت یازدهم و حصول توافقات اولیه، مسئله رفع تحریم‌های حوزه حمل و نقل در اولویت قرار گرفت. نتیجه این اولویت‌دهی به مسئله حمل و نقل چه در مذاکرات هستهای و چه در سیاستهای اقتصادی داخلی توسعه این بخش در همه زمینهها از جمله حمل و نقل جادهای، ریلی، هوایی و دریایی است. در همه بخش‌های حمل و نقل شاهد رشد هستیم. خرید هواپیما، کاهش 300 درصدی هزینه‌های حمل و نقل، توسعه ریل و راه آهن و توسعه و بهسازی جادههای کشور تنها بخشی از این اقدامات است. صنعت حمل و نقل کشور به عنوان یکی از اهداف تحریم‌ها از یک سو و بی تدبیری دولتهای گذشته در توسعه این صنعت از سوی دیگر به شدت ضربه دیده بود و دولت یازهم موفق شد این صنعت را بار دیگر احیا کند و در مسیر رشد قرار دهد.
توسعه حمل و نقل یکی از میوههای برجام
زیرساختهای مناسب بخش حمل و نقل از این منظر که امکان دسترسی آسان به بازارهای داخلی و خارجی را فراهم میکند و زمینه تسهیل امر مبادله در سطوح ملی و بین المللی را فراهم کرده از جایگاه ویژهای در سیاستهای اقتصادی کشور برخوردار است و شاخص مهمی در ارزیابی سطح توسعه اقتصادی کشورها تلقی میشود و دولت یازدهم هم این مهم را درک و برای توسعه آن برنامهریزی کرد.
امید ملک، رییس کمیسیون حمل و نقل و لجستیک اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه یکی از هوشیاری‌های مهمی که در مذاکرات با قدرت‌های غربی شاهد بودیم در اولویت قرار گرفتن رفع تحریم‌های بین‌المللی علیه صنعت حمل و نقل کشورمان بود، به پایگاه اطلاع رسانی دولت میگوید: «طرف‌های غربی فهمیده بودند اگر می‌خواهند اقتصاد کشورمان را زمینگیر کنند باید از این بخش شروع کنند و خوشبختانه از همان اول مقامات کشورمان در مذاکرات این مهم را مورد توجه قرار دادند و در همان تفاهم‌های اولیه شاهد برداشته شدن برخی تحریم‌ها در این بخش بودیم و در نهایت با امضای نهایی برجام تا به امروز شاهد کاهش حدود ۳۰۰ درصدی هزینه‌های حمل و نقل و همچنین گشایش‌های مهم در این عرصه هستیم که می‌تواند چرخ‌های اقتصاد کشورمان را با سرعت به حرکت در بیاورد.»
این کارشناس حمل و نقل با بیان اینکه، ناوگان هوایی کشورمان به شدت فرسوده شده بود، ورود هواپیماهای نو به کشور را شروعی برای احیای این صنعت مهم و کلیدی در ایران عنوان کرد و افزود: «ورود هواپیماهایی که قراردادهای آن امضا شده است به کشور، می‌تواند به بازسازی یکی از مهم‌ترین صنایع کشورمان منجر شود. در سال‌های اخیر، ایرانی‌ها مجبور بودند برای سفرهای خارجی به اروپا و سایر نقاط دنیا به کشورهایی مانند امارات یا ترکیه مسافرت کنند و بعد دوباره به مسیر خود ادامه دهند، این برای کشوری مانند ایران، اساسا مناسب نیست ضمن اینکه هزینه‌ها هم به شدت افزایش می‌یافت و می‌توان با بازسازی این ناوگان این هزینه‌ها را مدیریت کرد و دور جدیدی از اشتغالزایی و درآمدزایی برای کشورمان آغاز خواهد شد.»
ارتقای شاخص لجستیک کشور
نایب رییس انجمن کشیرانی کشور با بیان اینکه بعد از لغو تحریم‌ها، شاخص لجستیک کشور به میزان معناداری ارتقاء یافت، افزود: «شاهد ورود مجدد کشتیرانی‌های بین‌المللی به بنادر کشورمان هستیم و این باعث افزایش ضریب اطمینان و آرامش برای تجار و بازرگانان کشورمان شده است. صنعت حمل و نقل هر کشوری به مثابه پل ارتباطی اقتصاد آن کشور با دنیا است و دشمن می‌خواست که این پل ارتباطی را از بین ببرد تا کل اقتصاد کشورمان را زمنگیر کند. خوشبختانه در حال حاضر با اقدامات انجام گرفته شاهد باز شدن درها و بازگشت امید به این حوزه هستیم و امیدواریم با رفع برخی قوانین دست وپا گیر از این فرصت استفاده کنیم و شاهد افزایش حضور بخش خصوصی در این حوزه هم باشیم.»
وی با بیان اینکه، حمل و نقل یکی از مهم‌ترین زیربناها برای توسعه اقتصادی و صنعتی و حتی اجتماعی است، افزود: «افزایش فشار بر بخش‌های حمل و نقل چه هوایی، چه دریایی و چه ریلی را در دوره تحریم‌ها شاهد بودیم که هدف آن افزایش هزینه‌ها و خارج کردن اقتصاد ایران از گردنه رقابت بود. اما در حال حاضر با رفع تحریم‌های بین‌المللی شاهد کاهش هزینه‌ها هستیم و این زیرساخت مهم برای حضور مجدد اقتصاد ایران در بازارهای منطقه‌ای و جهانی فراهم شده است.»
هرگونه تلاش برای بهبود شاخص های بخش حمل و نقل ضمن افزایش ضریب ایمنی و کاهش سوانح حمل و نقل، زمینه تسهیل شرایط تولید، افزایش درآمدهای ترانزینی و توسعه صنعت گردشگری را فراهم می کند و دولت یازدهم هم به همین دلیل توسعه این صنعت را در اولویت قرار داد و دستاوردهای مهمی هم در این زمینه به دست آورد.