به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دولت به نقل از محیط زیست،زهرا جواهریان مدیر کل دفتر توسعه پایدار و اقتصاد محیط زیست در بخشی مهم و حیاتی قرار دارد که مسئولیت این پروژه را بر عهده دارد و اهمیت و نتایج اقدامات این دفتر در سالهای آتی بخوبی روشن خواهد شد. با وی علی‌رغم مشغله فراوانش به گپ و گفتی نشستیم که در ادامه می‌خوانید.
اقتصاد سبز که شعار سازمان حفاظت محیط زیست در دولت یازدهم بوده چیست؟
بحث اقتصاد سبز به لحاط تعریفی اینگونه است که ما چطور می‌توانیم رشد اقتصادی داشته باشیم ولی محیط زیست را هم حفظ کنیم. در نتیجه باید در رابطه با این موضوع، عدالت اجتماعی رعایت شود و رفاه ایجاد کنیم. مجموعه اینها باهم ”اقتصاد سبز“ می‌شود. 
در حقیقت آنچه در دنیا گفته می‌شود، این است که کلید رسیدن به توسعه پایدار، اقتصاد سبز است. باید به این سمت برویم که رشد اقتصادی با حفظ محیط زیست همراه باشد وگرنه ناپایداری در رشد اقتصادی را خواهیم داشت. چون اقتصاد جهان وابسته به منابع است.
اما سوال اینجاست که آیا این شدنی است؟ قطعا. در خیلی از کارها ما به دو صورت می‌توانیم عمل کنیم. یکی اینکه شغل‌های موجود را سبز کنیم. مثلا ممکن است یک شغلی که از نظر ما کاملا آلاینده هم هست مانند خودروسازی و سیمان، بتوانیم با استانداردی به سمت سبز شدن ببریم. از طریق بهره‌وری سبز، تغییر فرآیندها و کارهایی که بر روی تسویه فاضلاب و خروجی دودکش‌ها می‌شود انجام داد و هرکاری که بتوانیم انجام دهیم تا صنایع را به سمت سبزسازی یا سازگاری با محیط زیست ببریم.
اما برخی مشاغل ذاتا سبز هستند. مانند کشاورزی سالم و ارگانیک یا زنبورداری یا انرژی‌های تجدیدپذیر یا بازیافت یا کار بر روی شیلات و جنگل داری و... بشرطی که ما تمام استانداردهای محیط زیستی را رعایت کنیم.
حتی برخی مشاغل مانند بانکداری الکترونیک. اپراتوری و بطور کلی هرآنچه که انتشار CO2 را کم می‌کند و تردد کمتری اتفاق بیفتد و کاغذ کمتری مصرف شود و آب کمتری استفاده شود و... همه اینها می‌تواند کمک کند که ما بگوییم این مشاغل مخاطرات محیط زیستی را کم کرده‌اند و به سمت سازگاری بیشتر با محیط زیست قرار گرفته‌اند. با این نگاه دنیا به سمت اقتصاد سبز حرکت می‌کند و هر کشوری سعی می‌کند سهم اقتصاد سبز را از اقتصاد کشورش بالاتر ببرد.
سهم این اقتصاد در جهان و ایران چه میزان است؟
میانگین جهانی در سهم اقتصاد سبز از کل اقتصاد آنها 10 درصد است و بعضی کشورها 20 تا 30 درصد این سهم را افزایش داده‌اند. اما در ایران این سهم، نیم درصد است. البته هنوز کار مطالعاتی ما روی این بحث تمام نشده است اما پیش‌بینی ما این است که سهم ما نیم درصد از کل اقتصاد کشور است و این خیلی کم است.
ما هم باید این تلاش را داشته باشیم تا این کار در ایران انجام شود. کارهای خوبی هم تا به الان انجام شده است. مانند توسعه کسب و کار سبز. کارهایی مانند برچسب سبز که شروع شده است تا ما بتوانیم برندهایی که حفظ محیط زیست را رعایت می‌کنند و واقعا سبز هستند به مردم معرفی کنیم و توجه عمومی را به آنها جلب کنیم تا سودآوری کار بر مبنای محیط زیست هم به ثمر بنشیند تا جامعه بداند که محیط زیست هزینه نیست بلکه سرمایه است.
همکاری صنایع با سازمان حفاظت محیط زیست در موضوع اقتصاد سبز به چه صورت است؟
به نظر من این دوره گذشته است چرا که شما امروزه هر هزینه‌ای که برای محیط زیست می‌کنید برگشت می‌شود. وقتی که شما بازچرخانی آب انجام می‌دهید یا مدیریت انرژی دارید یا مدیریت آلایندگی دارید قطعا این سودش بر می‌گردد. مفهوم اقتصاد سبز هم همین است که شما باید رشد اقتصادی داشته باشید.
مثلا در مورد یک تصفیه خانه فاضلاب اگر در حالت عادی این آب هدر می‌رود الان با یک سرمایه‌ای که می‌گذارند و آب را تصفیه می‌کنند، همین آب با قیمت خیلی مناسب به بخش کشاورزی فروخته می‌شود. این موجب بازگشت تمام هزینه‌های کارخانه می‌شود.
ضمن اینکه ما در کشوری زندگی می‌کنیم که نباید منافع عمومی به منافع خصوصی ترجیح داده شود. به هرحال خانواده همه ما و همین صنعت‌گران در همین کشور زندگی می‌کنند و این تجمیع آلودگی بعدا هزینه‌هایی خدایی نکرده برای همان‌ها خواهد داشت که الان دیده نمی‌شود.
مشخص است در حوزه اقتصاد سبز در چه زمینه هایی موفق تر هستیم؟
اقتصاد سبز یعنی کارهای اقتصادی که ما با لحاظ محیط زیست انجام می‌دهیم. شما می‌بینید که ما الان صنایع برگزیده سبز داریم که بخوبی وارد محیط زیست شدند و کار می‌کنند. مانند بخش‌های مختلف صنایع که سیستم تصفیه فاضلاب و فیلترهای جلوگیری از آلودگی هوا را دارند. البته شاید اینها کافی نباشد اما به هرحال در حال انجام است. اما بعضی از بخش‌ها اساسا سبز هستند مانند کشاورزی و گردشگری و... 
ولی بحث دیگری داریم با عنوان اقتصاد محیط زیست، که مقوله متفاوتی است که بدانیم خود محیط زیست چقدر ارزش دارد. مانند کاری که روی اکو سیستم‌ها انجام می‌شود برای تعیین کار کرد و خدماتی که دارد. حالا یا بازاری است یا غیربازاری. مثلا استفاده از چوب درخت یک خدمت بازاری اکو سیستمی است. اما اکسیژن تولیدی درختان خدمت غیربازاری اکو سیستم است. پس اینها قابل ارزش‌گذاری هستند. 
اینکه یک هکتار جنگل چقدر ارزش دارد یا در کجا قرار گفته است و چقدر ارزش دارد؟ یک هکتار تالاب چقدر ارزش دارد؟ خاک و... که ما همه اینها را در کشورمان رایگان حساب می‌کنیم. ما وقتی می‌گوییم آب را به مردم در هر مترمکعبی 150 تومان می‌دهیم اما برای دولت 300 تومان هزینه در بر دارد، در اصل این عدد 300 تومان، برای رساندن آب به منازل است و ما هنوز ارزش یک مترمکعب آب را حساب نمی‌کنیم. این عدد میانگینش در دنیا 2 دلار و در خاورمیانه حتی تا 5 دلار هم ارزش دارد. اما ما نعمت خدادادی می‌دانیم که به رایگان حساب می‌کنیم.
یا مثلا یک مترمکعب هوا چقدر ارزش دارد که ما می‌سوزانیم. اینها قابل ارزش‌گذاری است. نباید با قیمت‌گذاری اشتباه شود. نمی‌خواهیم خرید و فروش کنیم اما ارزشی دارد که در جهان معمولا سالیانه حساب می‌شوند.
مثلا وقتی یک دریاچه یا تالابی از بین می‌رود بخاطر خدماتی که نمی‌تواند بدهد ما می‌گوییم سالیانه چه مقدار خسارت اقتصادی به کشور وارد می‌شود. این موضع اقتصاد محیط زیست است که ما دنبال می‌کنیم و تا الان هم 23 منطقه را ارزش‌گذاری کردیم. 7 طرح بزرگ را هم تعیین خسارت کردیم و اعداد باور نکردنی بدست آوردیم.
مثلا البرز مرکزی نیم درصد از خاک کشور است. ارزشگذاری اقتصادی که از البرز مرکزی بدست آمده سالیانه 25درصد GDP کشور است و رقم بسیار بالایی است.
مشوق‌های دولت به گونه‌ای هست که سرمایه‌گذاران را به این سمت ترغیب کند؟
ما در این رابطه هم با بانک مرکزی وارد مذاکره شدیم که بانک‌ها در حمایت از طرح‌های زیست محیطی تسهیلاتی را با بهره کمتر و بازپرداخت دیرتر ارائه دهند. این تفاهم‌نامه با بانک مرکزی انجام شده و خوشبختانه بانک‌ها هم استقبال کردند و پیگیرند.
با بخش خصوی هم وارد مذاکره شدیم که کمیسیون آب، محیط زیست و اقتصاد سبز را در اتاق بازرگانی راه‌اندازی کردند و خیلی همراهی خوبی در موضوع اقتصاد سبز دارند.