به گزارش مركز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش‌وپرورش، غلامرضا كريمي اظهار كرد: بازگشايي مدارس تابعي از تصميمات رهبران کشورها در جهت عادي‌سازي امور و شروع به کار مشاغل مختلف و باز شدن فضاي کسب‌وکار به‌منظور جلوگيري از تعطيلي بيشتر صنايع و مشاغل خدماتي است. در تمام کشورهاي دنيا بازگشايي مدارس با فروکش کردن تدريجي ميزان ابتلا به کرونا و افزايش تجربه‌ مواجهه با تبعات اين بيماري با مجوز مسئولان بهداشتي صورت گرفت.

وي با اشاره به اينكه برخي از مقامات بهداشتي به استناد نتايج مختلف تحقيقات درباره نقش کودکان در شيوع بيماري نوپدید کوويد -۱۹، سياست بازگشايي مدارس را توصيه مي‌کردند، گفت: به دليل ناشناخته بودن اين بيماري، هرروز شاهد تحقيقات جديد با نتايج متفاوت درباره نقش کودکان در شيوع اين بيماري هستيم و هنوز در خصوص ناقل و خطرساز بودن کودکان شک و ترديد وجود دارد حتي در برخي از کشورها نظير امريکا، ارزيابي ميزان خطر کرونا براي کودکان و نوجوانان به موضوع بحث‌هاي داغ و غالباً سياسي در بين مقام‌ها و چهره‌هاي سياسي تبدیل‌ شده است.

رئيس مركز امور بین‌الملل و مدارس خارج از كشور افزود: بعد از تعطيلي طولانی ‌مدت مدارس، توافق جهاني براي بازگشايي مدارس شکل گرفت و از آسيب توقف آموزش و يادگيري بسيار سخن گفته شد. همچنين انزوا و بيم از آسيب‌هاي رفتاري و بهداشت رواني کودکان نيز بر نگراني‌ها افزود. در شرايط جديد، دولت‌ها نتوانستند رويکرد مشترک و سازگاري را اتخاذ کنند لذا بازگشايي مدارس نزديک به ۸۰ کشور انجام شد اما شرايط هیچ‌کدام از مدارس بازگشایی‌شده به حالت عادي قبل از شيوع کرونا برنگشت.

كريمي با تأکید بر اينكه بلافاصله تمامي کشورها اعلام کردند که در صورت مشاهده موارد ابتلا به بيماري، تعطيلي مدارس را از سر خواهند گرفت، گفت: اگرچه روند بازگشايي مدارس تدريجي بود ولي سياست کلي در اغلب کشورهاي درگير به سمت بازگشايي مدارس تنظيم شد برخي به‌صورت متمرکز و برخي هم به‌صورت محلي عمل کردند. کشورهاي اروپايي بيشتر از ديگر کشورها تمايل به بازگشايي داشتند و استدلال و پیش‌فرض آن‌ها، تأثير اندک تعطيلي مدارس در مهار شيوع ويروس کرونا بود.

بازگشايي مدارس در کشورهاي اروپايي

وي ادامه داد: کشورهاي شمال اروپا و منطقه اسکانديناوي نظير دانمارک، هلند، سوئد و نروژ بازگشايي سريع و ازسرگیری فعاليت‌هاي مدارس را در دستور کار خود قرار دادند و کشورهاي مرکزي اروپا، مانند آلمان، چک، اسپانيا، پرتغال و اتريش، رويکرد محتاطانه‌تري اختيار کرده و متناسب با نوسان تعداد مبتلايان، تصميماتي را اتخاذ کردند. در مناطق شرق و يا جنوب اروپا، نيز کمابيش همين وضعيت مشاهده شد. کيفيت بازگشايي مدارس در کشورها متفاوت بود به‌طوری‌که برخي از پايه‌هاي پایین‌تر و برخي از پايه‌هاي آخر شروع کردند. در بلژيک اولويت با دانش آموزان پايه آخر ابتدايي و پايه آخر متوسطه بود. در فرانسه اولويت ورود به مدرسه با دانش آموزان ۵ تا ۶ ساله و دانش آموزان۱۰ ساله اعلام شد. آلمان و هلند از پايه‌هاي پایین‌تر شروع کردند و دولت سوئيس که معتقد بود کودکان تا۱۰ سالگي در معرض خطر ويروس نيستند و وزارت بهداشت اين کشور نقش کودکان را در شيوع بيماري «بسيار نامشخص» اعلام کرد و بازگشايي را از اين گروه سني شروع کرد. در کشور ايرلند سياست بر اين قرار گرفت که مدارس تا سپتامبر بسته باشند.

وي ادامه داد: در بيشتر ايالت‌هاي امريکا و کشورهاي منطقه نظير کويت و امارات مدارس تا پايان سال تحصيلي تعطيل اعلام شدند و مقرر شد ارزشيابي پاياني توسط معلمان کلاس‌ها انجام شود؛ اما دانمارک اولين کشور اروپايي بود که مدارس را در تاريخ ۲۷ فروردين براي دوره ابتدايي بازگشايي کرد. دستورالعمل‌هاي دقيقي تدوين کرد، کلاس‌ها را با تراکم ۵ يا ۶ نفر با معلم مجزا براي هر کلاس داير نمود و حتي بيشتر کلاس‌ها را در فضاي باز برگزار کرد. همچنين دو بار در روز کل کلاس‌ها و تجهيزات آموزشي را ضدعفونی و پروتکل‌ها را به‌خوبی رعايت کرد. در اين ميان، سياست امريکا براي بازگشايي مدارس به دليل شيوع گسترده کرونا، سياستي مغاير با ديگر کشورها بود به‌طوری‌که اعلام کرد تصميم به بازگشايي مدارس تا پايان سال تحصيلي ندارد و حتي اعلام کرد که آغاز سال تحصيلي جديد در سپتامبر هنوز مشخص نيست.

مخالفت افکار عمومي و اولياي دانش آموزان با بازگشايي مدارس

رئيس مركز امور بین‌الملل و مدارس خارج از كشور با اشاره به مخالفت افکار عمومي و اولياي دانش آموزان در برابر اين بازگشايي‌ها اذعان كرد: تصميم به بازگشايي مدارس در اغلب موارد با مخالفت‌ها و انتقادات خانواده‌ها، کارشناسان و احزاب سياسي مواجه شد. در کشور فنلاند علی‌رغم هشدارهاي انجمن‌هاي معلمان، مدارس فنلاند روز پنج‌شنبه ۲۵ ارديبهشت پس از ۸ هفته تعطيلي، براي دانش آموزان ابتدايي بازگشايي شد. اين اقدام موجي از نارضايتي را از سوي والدين و معلمان به همراه داشت چراکه تنها دو هفته تا پايان سال باقي بود و معلمان تا اين تاريخ آموزش‌ها را از راه دور ادامه داده بودند. مردم در فنلاند به سياست اتخاذ شده توسط دولت معترض شدند و آن را يک عقب‌گرد در سايه تکذيب و روي آوردن به سياست «ايمني جمعي يا گله‌اي» دانستند؛ اما دولت فنلاند گفت اين تصميم را با مجوز مرکز بهداشت فنلاند گرفته که معتقد است کودکان نقش کمي در شيوع کرونا دارند. يا در دانمارک با اینکه شرايط خوبي براي بازگشايي ايجاد کردند اما والدين و بسياري از دانمارکي‌ها با اين تصميم مخالفت کردند و تصميم دولت را تنها براي تقويت اقتصاد کشور دانستند و حتي اعلام کردند در صورت شروع موج دوم شيوع بيماري، کودکان را در خانه نگه خواهند داشت و اجازه نخواهند داد به مدرسه بروند. به‌طور کل در کشورهاي اروپايي، اقدامات مناسب و مؤثري در اقناع افکار عمومي و جلب رضايت و اطمينان والدين جهت بازگشايي مدارس صورت نگرفت و مخالفت اوليا جهت حضور فرزندانشان در مدرسه، به يکي از معضلات بزرگ نظام‌هاي آموزشي اروپايي مبدّل شد.

كريمي افزود: در ساير کشورهاي جهان هم با شدت و ضعف همين واکنش‌ها صورت گرفت. به‌عنوان نمونه عليرغم بازگشايي مدارس در ايران در ۲۷ ارديبهشت آن‌هم براي رفع اشکال دانش آموزان، ميزان استقبال بسيار پايين و در حد ۱۰ الي ۱۲ درصد در روز اول و در روزهاي بعدي ميزان حضور دانش آموزان بسيار محدود شد و بنابراين خانواده‌ها از اين تصميم استقبال نکردند البته براي حضور دانش آموزان اجباري هم در کار نبود.

سناريوهاي پيش روي نظام‌هاي آموزشي دنيا در سال تحصيلي آينده

وي با توجه به فعال بودن ويروس کرونا در جهان، سناريوهاي پيش روي نظام‌هاي آموزشي دنيا در سال تحصيلي آينده را این‌گونه بيان كرد: گرچه در شرايط کنوني، هنوز تصميم‌گيري درباره نوع تشکيل کلاس‌ها در سال آينده زود است، اما سناريوهاي موجود از سه حالت خارج نيست. برگزاري کلاس‌هاي کاملاً حضوري در صورت‌وضعیت سفيد و برگزاري کلاس‌ها به‌صورت کاملاً غیرحضوری و مجازي در صورت‌وضعیت قرمز و ترکيبي از اين دو حالت با حضور تعداد کمتري از دانش آموزان در محوطه مدرسه در صورت‌وضعیت زرد متصور است که در صورت انتخاب هرکدام از اين سناريوها نکته اصلي توجه ويژه به آموزش از راه دور است چراکه اولا‌ً الگوي شيوع بيماري نشان مي‌دهد در پاييز امسال حتماً اين بيماري با ما خواهد بود اگرچه ممکن است در نواحي مختلف شدت و سرعت متفاوتي داشته باشد و دوم اينکه به دليل خطر بالاي ابتلا به بيماري تمايل خانواده‌ها، معلمان و دانش آموزان به سمت ارائه آموزش‌ها به‌صورت مجازي است و اين احتمال وجود دارد که خانواده‌ها از فرستادن فرزندان به مدارس جلوگيري کنند.