رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری، این مرکز را عقل منفصل رئیس جمهور خواند و گفت: روند مستمري از بررسي‌هاي كارشناسي و تخصصي در اين مركز در خصوص موضوعات مختلف مربوط به دولت جريان دارد تا اقدامات و تصميمات دولت به‌ويژه در سطح رياست‌جمهوري از پشتوانه مطالعاتي و علمي برخوردار باشد.
به گزارش روابط عمومی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری، روزنامه همشهری در سالنامه نوروزی خود به گفت‌وگو با دکتر محمدصادق خیاطیان، رئیس مركز بررسي‌هاي استراتژيك پرداخته و با او درباره عملکرد این مرکز و ماموریت‌های آن در دولت مردمی نشسته است.
آنچه در ادامه می‌خوانید بخش اول این گفتگو است:
*خيلي از مردم شايد هنوز دقيقا نمي‌دانند كه در مركز بررسي‌های استراتژیک چه كاري انجام مي‌شود؛ در اين باره توضيح مي‌دهيد؟
- مركز بررسي‌هاي استراتژيك در حقيقت بازوي مطالعاتي يا به تعبيري عقل منفصل دولت و شخص رئيس‌جمهوري است. ما گاهي عبارت اتاق فكر دولت را هم براي توصيف مركز استفاده مي‌كنيم. روند مستمري از بررسي‌هاي كارشناسي و تخصصي در اين مركز در خصوص موضوعات مختلف مربوط به دولت جريان دارد تا اقدامات و تصميمات دولت به‌ويژه در سطح رياست‌جمهوري از پشتوانه مطالعاتي و علمي برخوردار باشد.
در دوره جديد، بر اساس انتظارات رئيس‌جمهوري، مشورت‌هاي كارشناسي و بررسي تجارب پيشين، چهار محور را به‌عنوان حوزه‌هاي اصلي نقش‌آفريني برگزيديم. اين چهار محور «ارائه مشورت به رئيس‌جمهور در حوزه‌هاي راهبردي»، «تبيين گفتمان دولت»، «توسعه شبكه نخبگاني» و «رصد سيماي عمومي دولت» است. در اين چهار محور يا راسا بر اساس سياست‌گذاري مركز به موضوعات ورود مي‌كنيم يا پس از اعلام نياز دستگاه‌هاي اجرايي يا ارجاع موضوعات خاص از سوي رئيس‌جمهور به ايفاي نقش مي‌پردازيم.
* در ماموريت‌هاي مركز به موضوع گفتمان هم اشاره كرديد، مي‌دانيد كه يكي از انتقادات جدي ديگر به اين دولت هم اين است كه گفتمان ندارد؛ به‌عنوان متولي تبيين گفتمان دولت چه نظري در اين باره داريد؟
- قبل از پاسخ به اين سوال لازم است درباره مفهوم گفتمان به تفاهم برسيم. گفتمان برنامه نيست. گفتمان چيزي نيست كه صرفا در سخنراني‌هاي مسئولان يا برنامه‌هاي تبليغاتي دستگاه‌هاي اجرايي لفظا تكرار شود. گفتمان در حقیقت نوعی مفاهمه زبانی است که داراي اهداف اجتماعی و سیاسی و البته مابه‌ازاهای مشخص در عرصه عمل است.
در حقيقت گفتمان نوعی نظام معنایی است که بر سیاست‌گذاری‌ها اثر می‌گذارد. گفتمان چيزي نيست كه كسي بتواند آن را از جاي ديگري بياورد و مثلا به دولت الصاق كند. اين دولت از متن مردم برخواسته است، گفتمانش نيز مردم‌محوري و عدالت‌گستري است.
ما خودمان عنوان «عدالت و جمهوريت» را براي گفتمان دولت برگزيديم. اين گفتمان در عرصه‌هاي مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ترجماني دارد كه حائز اهميت است، لذا اينكه گفته شود دولت گفتمان ندارد، پاسخش اين است كه گفتمان بيش از اينكه موضوع گفتار و شنيدار باشد، ديدني است، يعني بيش از اينكه ما درباره گفتمان دولت صحبت كنيم، مردم بايد اثرات آن را در جامعه و زندگي خود ببينند. با ادامه كار دولت و به نتيجه رسيدن سياستگذاريها حتماً اين اتفاق خواهد افتاد.
مهم‌ترين موفقيت دولت؛ ترميم سرمايه اجتماعي
از خياطيان مي‌خواهيم كه با توجه به اينكه در آستانه آغاز سال جديد هستيم، به عنوان يك مدير ارشد دولت سيزدهم، مهم‌ترين دستاورد دولت در سال 1400 را براي مخاطبان ما تشريح كند. البته افراد مختلفي مي‌توانند به اين سوال پاسخ گويند اما اينكه نگاه يك مدير ارشد خود دولت به اين سوال چه باشد، لطف ديگري دارد.
رئيس جديد مركز بررسي‌هاي استراتژيك رياست‌جمهوري چنين به سوال ما پاسخ مي‌دهد: هر كسي از ظن خودش به اين سوال پاسخ مي‌دهد. ممكن است برخي به توفيق دولت در واكسيناسيون عمومي كرونا اشاره كنند كه واقعا هم موفقيت بزرگي بود و توانست جان‌هاي عزيز زيادي را حفظ كند. برخي ديگر ممكن است تحول در سياست خارجي و اولويت يافتن «سياست همسايگي» در ديپلماسي را مورد اشاره قرار دهند و برخي هم توفيقات ديگر در حوزه اقتصاد را.
من اما معتقدم مهم‌ترين دستاورد دولت چرخش گفتماني به سوي مردم است. تا ماه‌هاي گذشته مهم‌ترين مشكل كشور به‌زعم بنده فرسايش سرمايه اجتماعي و وضع نامناسب اعتماد عمومي بود و فكر مي‌كنم مهم‌ترين دستاورد آقاي رئيسي، تشخيص دقيق اين مسئله و تنظيم جهت‌گيري‌هاي كلان دولت در راستاي غلبه بر اين نقيصه بود. حضور مكرر ايشان در ميان مردم، گفت‌وگو با آنها و تقيد به مردم‌محوري در همه سياستگذاريها نماد اين رويكرد است.