گزارش اداره کل روابط عمومی وزارت علوم، دکتر پیمان صالحی، در نشست تخصصی برنامه‌ها و اهداف وزارت عتف در حوزه مهارت افزایی و هدایت شغلی دانشجویان که امروز سه‌شنبه در محل این وزارت برگزار شد، اظهار امیدواری با برگزاری این جلسات همکاران در نظام آموزش عالی نظری نه‌تنها با ظرفیت های حوزه آموزش مهارتی آشنا شده بلکه بتوانند به نحو احسن از این ظرفیت ها بهره گیرند.

صالحی اظهار داشت: در نظام آموزشی کشور، برخی آموزشها به صورت نظری و برخی به صورت مهارتی وجود دارد.

وی با بیان اینکه این نظام های آموزشی هم می‌توانند قبل از دانشگاه و هم در دوران دانشگاهی باشند، افزود: آموزش و پرورش کشور متولی دوره قبل از دانشگاه است و دوره های نظری پس از دریافت دیپلم دو دوره هستند.

معاون پژوهشی وزارت علوم خاطرنشان‌کرد: دوره های مهارتی شامل: نظام آموزش عالی مهارتی و نظام فنی و حرفه‌ای هستند. 

وی افزود: نظام آموزش عالی مهارتی، نظامی است که منجر به مدرک دانشگاهی می‌شود و دانشگاه‌های فنی و حرفه‌ای و جامع علمی کاربردی مسئولیت آن را بر عهده دارند؛ اما نظام فنی و حرفه ای، سازمان فنی و حرفه ای ذیل وزارت کار مسئول آموزش‌های تخصصی دوره کوتاه مدت است که منجر به مدرک دانشگاهی نمی شود و برای توانمندسازی مهارت فنی ایجاد شده است.

معاون پژوهشی وزارت علوم در ادامه سخنان خود اظهار داشت: در کشورهای پیشرفته اکثر افراد وارد نظام های آموزشهای مهارتی می شوند چرا که به واسطه نظام طبقه بندی مشاغل دقیقی که برای این آموزش‌ها پیش‌بینی شده فرد قابلیت ارتقا تا بالاترین درجات را دارند لذا در نظام طبقه بندی مشاغل ما نیز باید برای دوره‌های فنی و حرفه ای و مهارتی این پیش‌بینی‌ها در نظر گرفته شود.

وی افزود: در کشور ما لازمه احراز شغل، داشتن مدرک تحصیلی است اما در بسیاری از کشور جهان دیگر نظام صلاحیت حرفه ای و آموزش مادام العمر مدنظر است. بنابراین نظام مهارتی در کشورهای در حال رشد و پیشرفته نظامی است که از نظام‌های نظری نیز جلو می‌زند.

صالحی در پایان سخنان خود آموزش‌های مهارتی را از جنبه اشتغال بسیار مهم توصیف کرد و گفت: نظام آموزش مادام العمر باید در کشور ما شکل گیرد البته این نظام وجود دارد ولی باید کارآمد شود.

دکتر محمدسعید سیف مدیرکل دفتر ارتباط با جامعه و صنعت وزارت علوم نیز در این نشست ضمن ارائه گزارشی از فعالیت‌ها و برنامه‌های معاونت پژوهشی در حوزه مهارت افزایی و هدایت شغلی اظهار داشت: ارتباط دانشگاه‌ها با صنعت ابزارهای مختلفی دارد که یکی از این ابزارها مهارت افزایی است.

وی تصریح کرد: مهارت افزایی در اسناد بالادستی همواره مورد تاکید قرار گرفته است و این تاکید در آن جهت بوده که آموزشهای نظری به سمت مهارت شغلی و افزایش مهارت شغلی است سوق یابند.

به گفته سیف، بازنگری و متناسب سازی مستمر برنامه های درسی، برگزاری دوره های مهارت افزایی مشترک دانشگاه و صنعت متناسب با نیازهای شغلی، پایش مستمر  وضعیت اشتغال دانش آموختگان، ساماندهی و افزایش کیفیت دوره های کارآموزی و کارورزی، اطلاعات و آمار بازار کار، برگزاری نمایشگاه‌های کار و معرفی مشاغل، ارائه مشاوره های شغلی در حوزه‌های تخصصی مختلف، برگزاری بازدیدهای صنعتی با همکاری صنایع مختلف و اطلاع رسانی مستمر فرصت های شغلی از عناوین و محورهای موثر در توسعه مهارت‌ها و توانمندی های شغلی دانشجویان و دانش آموختگان است.

مدیرکل دفتر ارتباط با جامعه و صنعت وزارت علوم با اشاره به تشکیل شورای مهارت افزایی و صلاحیت حرفه‌ای دانشجویان و دانش‌آموختگان دانشگاهی خاطرنشان کرد: این شورا در گسترش مهارت افزایی و هدایت شغلی در دانشگاه‌ها بسیار موثر است.

وی در ادامه سخنان خود در خصوص مراکز هدایت شغلی و کاریابی های تخصصی اظهار داشت: ۴۰ مرکز هدایت شغلی و کاریابی در کشور با توجه به وسعت دانشگاه‌های استان و تعداد دانشجویان ایجاد شده است.

سیف، توسعه و تقویت برگزاری دوره‌های مهارت‌افزایی دانشجویان متناسب با نیاز بازار کار را مهم دانست و برنامه ریزی لازم جهت بهبود دوره‌های کارآموزی و کارورزی را مهم توصیف کرد.

دکتر عمادی مدیرکل دفتر آموزش عالی غیردولتی وزارت علوم نیز در این نشست گفت: رویکردهای جدید در برنامه تحول حوزه معاونت آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می‌تواند به اشتغال در بازار کار کمک کند.

وی با بیان اینکه مدرک‌گرایی بدون توجه به نیاز بازار کار نگران‌کننده است افزود: بدین منظور در ساختار جدید معاونت آموزشی رشته های بین رشته های مورد تاکید و اصلاح و بهبود برنامه های درسی در دستور کار این معاونت قرار گرفته است.

عمادی تصریح کرد: در نظام آموزشی در چند حیطه می توانیم فعالیت داشته باشیم؛ یکی از حیطه‌ها، حیطه شناختی است که در حد حافظه و مطالب تئوری و نظری بیان می‌شود. در حیطه محیط روانی حرکتی - مهارتی سازمان های آموزشی دارای اهمیت است لذا جهت گیری ما باید به سمت حیطه مهارتی باشد و دست ورزی دانشجویان امروزه دارای اهمیت فراوان است.

وی در ادامه سخنان خود اظهار داشت: جهت‌گیری معاونت آموزشی در اصلاح ساختار و رویکرد صلاحیت حرفه‌ای و نیاز بازار کار است؛ در این راستا در چارچوب صلاحیت حرفه‌ای نیاز بازار کار، طرح  ۳+۳ در دستور کار قرار گرفته است و ان شاء الله با امضای سه معاونت وزارتخانه‌های آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت و درمان و آموزش پزشکی اجرایی خواهد شد.

عمادی گفت: بر اساس این طرح دانش آموزان پس از سه سال تحصیلی در دوران دبیرستان وارد سه سال دوره مهارت می‌شوند و مهندسی مهارت می‌گیرند و سپس وارد بازار کار می‌شوند. این طرح ها به ما کمک می‌کنند که بتوانیم ساماندهی در حوزه مشاغل حرفه ای داشته باشیم.

وی به محتوای درسی اشاره کرد و گفت: در بخش محتوا تاکید دارم که بتوانیم برای محتوای هر کتاب یک پیوست حرفه‌ای داشته باشیم تا علاوه بر آنکه اساتید برای آموزش دانشجویان در حیطه شناختی و مهارتی تلاش می‌کنند کنند مباحث درس نیز پیوسته مهارتی داشته باشد.

مدیرکل دفتر آموزش عالی غیردولتی وزارت علوم افزود: مدرک تحصیلی دانش‌آموختگان ما باید با نیازهای کنونی بازار کار مطابقت پیدا کند. امروزه با توجه به آموزش‌های مجازی، آموزش‌ها بسیار آسان شده و می‌توانیم با پیوست QR، دانشجویان خود را به مهارت ها و آزمایشگاه‌های مجازی مرتبط کنیم.

وی در بخش پایانی سخنان خود جای داده کاوی آموزش را به عنوان یک رشته بین رشته‌ای در نظام آموزشی خالی دانست و گفت: داده کاوی آموزشی صرفاً مباحث موجود در صفحات وب به صورت نظری نیست بلکه اتصال دانشجویان به سمت اموزش های مهارتی است.